Verkeer, vervoer en waterstaat

De gemeente is verantwoordelijk voor het aanleggen en beheren van infrastructuur, het faciliteren van diverse vervoersvormen, het realiseren van parkeervoorzieningen en het goed afwikkelen van verkeer- en vervoerstromen. Veiligheid staat hierbij voorop.

We willen een samenleving waaraan iedereen zo veel mogelijk kan deelnemen. De gemeente vindt het daarom belangrijk dat iedereen zoveel mogelijk overal zelfstandig kan wonen en komen. Het is om die reden dat de openbare ruimte waar mogelijk toegankelijk moet zijn. Op die manier kunnen we allerlei voorzieningen bereiken en gebruiken.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Kwaliteitsatlas Middelburg 2030

• GVVP Middelburg 2030 beleidsdeel

Overige vastgestelde beleidsnota's:

- Regionale Mobiliteitsstrategie

Wat willen we bereiken?

Maatschappelijk effect

Het borgen en daar waar mogelijk verbeteren van de bereikbaarheid en toegankelijkheid van Middelburg voor alle mensen. Inwoners en bezoekers van Middelburg moeten zich veilig en vlot kunnen verplaatsen door en rond de stad. Zonder al te veel oponthoud en het veroorzaken van overlast en milieuhinder. Daarnaast moet er voldoende parkeergelegenheid zijn.

Doelstellingen

1. Het verduurzamen van mobiliteit

2. Het behouden van het hoge aandeel fietsverkeer in het totale verkeer

3. Het verhogen van de verkeersveiligheid binnen de bebouwde kom

4. Het verbeteren van de bereikbaarheid binnen Middelburg

5. Voldoende parkeergelegenheid voor bewoners en bezoekers met behoud van een hoog bezettingspercentage van de parkeerconcentraties

6. Een autoluwe binnenstad

7. Een toegankelijke stad voor iedereen

Wat gaan we daarvoor doen?

Het verduurzamen van mobiliteit

Het grootste deel van de afgelegde reiskilometers gebeurt met de auto. Hier is dan ook vanuit het oogpunt van verduurzamen van de mobiliteit de meeste winst te behalen door:

• het voorkomen, verkorten of verminderen van autoverplaatsingen

• het veranderen van vervoerswijze: te voet, per fiets en/of met het openbaar vervoer

• het verschonen van verplaatsingen: zorg dat verplaatsingen met schone auto’s worden gemaakt. Bijvoorbeeld elektrische auto’s of auto’s op groen gas.

Onze mobiliteit verandert de komende jaren fors . De groei van elektrische auto's en laadinfrastructuur zet door. Het delen van bezit wordt vanzelfsprekender en alles staat met elkaar in verbinding. Bij mobiliteit geldt: eerst inzetten op energie besparen en dan hernieuwbare energie toepassen om de mobiliteit te verduurzamen. Dit vertaalt zich in onderstaande ontwikkelingen:

• de steeds verdergaande ontwikkeling via internet, digitalisering van allerlei (overheid) diensten en flexibel werken betekent dat de noodzaak om fysiek aan het verkeer deel te nemen afneemt. Naar verwachting zal thuiswerken voor een nader te bepalen percentage van de totale werktijd de norm worden. Een concreet voorbeeld is de gemeente Middelburg als werkgever, waar hybride werken tot maximaal 50 % mogelijk is gemaakt.

• de fiets staat in het gemeentelijk mobiliteitsbeleid op nummer één. In een continu proces worden - gezamenlijk met maatschappelijke organisaties - maatregelen voorgesteld die het fietsen stimulerende en/of de verkeersveiligheid verhogen. Afhankelijk van de beschikbare financiële middelen worden deze op korte of langere termijn uitgevoerd.

• voor het stimuleren en faciliteren van elektrisch rijden worden met enige regelmaat laadpalen geplaatst. Naar verwachting zal dat steeds meer toenemen.

Het behouden van het hoge aandeel fietsverkeer in het totale verkeer

In ons mobiliteitsbeleid staat het langzaam verkeer (fiets en voetganger) op nummer één. De basis voor het integrale fietsplan ligt in het GVVP 2030. Hiervoor wordt al jaren een integraal programma aan fietsgebruik stimulerende projecten gehanteerd. Dit programma met projecten richt zich op verbetering van de omstandigheden van fietsers op enerzijds de fietsroutes in de binnenstad en anderzijds de fietsroutes vanuit de wijken naar het buitengebied. Voorts ligt er een opgave in het verbeteren van het fiets parkeren in de binnenstad. De rol en positie van de fietsenstalling op het Zusterplein blijft een belangrijke pijler in de aanpak van het fiets parkeren in het kernwinkelgebied. Mede met het oog op het verlichten van de fiets parkeerdruk op Plein 1940 behoort een eventuele uitbreiding van het fiets parkeren op het Zusterplein tot de mogelijkheden.

Vooral projecten/maatregelen gericht op het verhogen van de verkeersveiligheid, optimaliseren en verbeteren van 30 km/u wegen dragen bij aan het in stand houden van het hoge aandeel fietsverkeer in het totale verkeer of zelfs verder verhogen hiervan. Dit is in feite een permanent lopende activiteit welke in samenspraak met de bewoners, verkeerswerkgroepen, fietsersbond, politie etc. wordt uitgevoerd.

Schroetracé

Voor het optimaliseren van de doorstroming fietsers op het Schroetracé is onderzoek en beleidswijziging t.a.v. huidige prioritering verkeerslichtenregeling noodzakelijk. Dit onderzoek start in 2023.

Pilot Gravenstraat

In de Gravenstraat (gedeelte tussen Zusterstraat en Markt) wordt het fietsverbod opgeheven. Dit ter verbetering van de bereikbaarheid van de Markt en de daar aanwezige witte fietsparkeervakken. Dit is in eerste instantie een pilot. Deze pilot was in 2020 al van start gegaan, maar is vanwege de tijdelijke verkeersmaatregelen vanwege COVID-19 ná een week teruggedraaid. De bedoeling is deze pilot in laatste kwartaal 2022 alsnog te starten. De pilot wordt na een jaar geëvalueerd. Samenhangend met deze pilot is de wens om de Gravenstraat (gedeelte tussen Zusterstraat en Varkensmarkt) qua fietsbaarheid te verbeteren. Het gaat hier om het aanbrengen van een meer comfortabele verharding voor fietsers dan de huidige kinderkopjes. Met deze maatregel wordt beoogd het bereiken van de rijwielstalling op het Zusterplein comfortabeler te maken en daarmee het gebruik te verhogen. Wij realiseren ons wel dat dit uit financieel oogpunt lastig is voor de korte termijn en daarom is deze maatregel op de “wensenlijst” geplaatst.

Bezorgdiensten

Een onderzoek wordt gestart naar het maken van een einde aan de overlast van bezorgdiensten en bezorgbrommers in de binnenstad.

Tellingen

Ieder jaar in dezelfde week en op dezelfde dag vindt een meting plaats van het aantal fiets- en voetgangerspassages over de Kanaalkruisingen (zie hieronder). De hoogte van deze steekproef meting wordt mede bepaald door een aantal niet te beïnvloeden omstandigheden; zoals bijvoorbeeld weersomstandigheden. In verband met de coronacrisis zijn zowel in 2020 als 2021geen verkeerstellingen van het fiets- en voetgangersverkeer gehouden op de Kanaalkruisingen. Geconstateerd kan worden dat het aantal fietsers in 2022 ten opzichte van 2019 is toegenomen zoals ook in onderstaande grafiek is af te lezen.

Trend 2012 -2022 telling 07:00-19:00 uur

Fietsparkeren

Een nieuw fietsparkeerplan voor de binnenstad zal in overleg met belanghebbenden worden opgesteld. Door de coronacrisis is een aantal tijdelijke verkeersmaatregelen getroffen in de binnenstad; zoals het weghalen van fietsbeugels in de winkelstraat. In het kader van het nieuwe fiets parkeerplan zal overlegd worden met relevante partijen hoe hier in 2023 een vervolg aan wordt gegeven.

Het verhogen van de verkeersveiligheid binnen de bebouwde kom

Samen met de verkeerswerkgroepen, politie, fietsersbond en andere relevante partijen wordt continu gewerkt aan een verhoging van de verkeersveiligheid. Zoals uit onderstaande grafiek is af te lezen is, zet de trend naar een afname van het aantal verkeersongevallen binnen de bebouwde zich door. Hierbij dient wel gerealiseerd te worden dat vanwege COVID-19 het verkeer- en vervoerbeeld in 2020 (als ook 2021) niet representatief is.

Het aantal verkeersongevallen per 1000 inwoners, Middelburg vergeleken met Nederland (Bron: Waar staat je gemeente?)

Het verbeteren van de bereikbaarheid binnen Middelburg

Ook in 2023 werkt Middelburg gestaag verder aan behoud en daar waar mogelijk verbetering van de bereikbaarheid en aan verhoging van de verkeersveiligheid op het wegennet. In het nieuwe gemeentelijk verkeer- en vervoerplan is het accent in het mobiliteitsbeleid vooral komen te liggen op het verder optimaliseren van het bestaande wegennet op basis van de wegencategorisering. De optimalisatie bestaat uit enerzijds het aanpakken van gesignaleerde verkeersproblemen, bijvoorbeeld komend uit de overleggen met de verkeerswerkgroepen. Anderzijds gaat het om de meer vanuit beleid gestuurde projecten (GVVP 2030). Hiervoor moet wel vaak enkele jaren “gespaard “ worden om te kunnen uitvoeren. Vaak combineren we een aanpassing van de weg met werkzaamheden aan riolering- en/of reconstructie.

Lopende projecten 2022/ 2023

Plannen in onderzoek, voorbereiding en/of uitvoering:

• Gebiedsontsluitingsvisie Veerse Meer zuid: Bestuurlijke besluitvorming robuuste ontsluiting en korte termijn maatregelen. In een participatief proces met bewoners en belanghebbenden verbetervoorstellen uitwerken en voorbereiden voor uitvoering van de korte termijn maatregelen Arnemuiden e.o.

• Voorbereiden en uitvoeren koppeling verkeersregelinstallaties aan een Netwerk Management Systeem

• Start onderzoek ‘30 km/uur de norm binnen de bebouwde kom’

• Voorbereiden vervangen VRI Sandberglaan-Laan der Verenigde Naties - Pres. Rooseveltlaan door nieuwe VRI of rotonde

• Voorbereiden en uitvoeren vervanging Verkeers Regel Installatie (VRI, verkeerslicht) Stromenweg-Grevelingenstraat door VRI of rotonde

• Realisatie bushalte Het Groene Woud

• Ontwikkelen en voorbereiden plannen ter verbetering van de verkeersveiligheid in het kader van het SPV (Strategisch Plan Verkeersveiligheid).

Monitoring ontwikkeling verkeersintensiteiten

De ontwikkeling van het (auto)verkeer wordt gemonitord (verkeerstellingen) en vergeleken met de verkeersmodelberekeningen van het geactualiseerde verkeersmodel. Resultaten daarvan laten zien dat er geen onvoorziene negatieve ontwikkelingen is op de aspecten bereikbaarheid en doorstroming. In het algemeen geldt dat door de N57 de autoverkeerintensiteiten op het Middelburgse wegennet zijn afgenomen. Hierdoor is meer ruimte ontstaan voor andere verkeerssoorten. Dit levert een positieve bijdrage aan de verkeersveiligheid en fietsvriendelijkheid van Middelburg. In verband met COVID-19 hebben we zowel in 2020 als 2021 te maken met een niet-representatieve verkeerssituatie. De verkeersintensiteiten blijven we monitoren. In dit verband is het ook goed te vermelden dat het hierboven genoemde Walchers verkeersmodel inmiddels een update heeft gekregen.

Wegenonderhoud in woonwijken

In 2016 zijn de kaders voor het wegbeheer vastgesteld. Het plan heeft een looptijd van 2017 tot en met 2021. Na overleg met bewoners en wijkteams heeft de raad de kaders vastgesteld. De gewenste actualisatie is momenteel nog niet ingepland en zal naar verwachting in 2023 worden gerealiseerd.

In de afgelopen jaren werd het budget in vier stappen verhoogd tot het budget voor structureel wegonderhoud kwaliteitsniveau C. Dit is het minimaal benodigde budget om de verhardingen op een verantwoord niveau te kunnen onderhouden. De wegen voldoen dan nog net, maar hebben binnen twee jaar een onderhoudsmaatregel nodig. Het is een zeer lastig te handhaven niveau. Dit omdat in de praktijk verhardingen langere tijd op een bepaald kwaliteitsniveau blijven, maar aan het eind van de levensduur vaak snel verslechteren en dan direct door de aanvaardbare ondergrens heen gaan. Gezien de toenemende ouderdom van onze wegen is het noodzakelijk om de komende jaren steeds meer budget uit te geven aan het verhelpen van schades en onvolkomenheden.

Het overige deel van het budget wordt gebruikt voor integraal onderhoud samen met andere beleidsvelden als rioolonderhoud, klimaat-, verkeerskundige- en groenmaatregelen en werkzaamheden van nutsbedrijven. Door integraal te werken is het ook mogelijk om de buitenruimte af te stemmen op de actuele wensen van bewoners en belanghebbenden. Daarbij wordt steeds beoordeeld of het gebruik en de inrichting nog op elkaar aansluiten. Een speerpunt daarbij is om gelijktijdig klimaatadaptieve maatregelen te nemen. Dit kan vaak gerealiseerd worden door het omvormen van verhardingen naar groen. Waar mogelijk wordt verharding verwijderd of minimaal ontworpen. Op het gebied van duurzaamheid wordt steeds gestreefd om duurzame en circulaire materialen te gebruiken. Of de ambitie om de aanwezige achterstanden in het onderhoud in te lopen gehaald zal worden, is erg onzeker en hangt af van het prijsniveau in de markt, de beschikbaarheid van de aannemers, en de capaciteit/inzet van de eigen medewerkers

Integratie openbaar vervoer en doelgroepenvervoer Zeeland en Buurtbus Middelburg

Nadat de servicebus was gestopt werd deze tijdelijk vervangen door de seniorentaxibus (20 maart 2020 tot en met 1 maart 2021). Sinds 2 maart 2021 rijdt op dinsdag en donderdag buurtbus 569. Ook hier geldt dat vanwege COVID-19 geen sprake is van een representatieve verkeer- en vervoersituatie. In het kader van de regionale mobiliteitsstrategie werken de wegbeheerders in Zeeland samen om het toekomstige openbaar vervoer op orde te krijgen. De nieuwe busconcessie start vanaf december 2024. Vanaf dat moment is ook het vervoer met de flextaxi en kleine busjes beschikbaar. Getracht wordt dit te combineren met doelgroepenvervoer.

In een dorp of stad zijn straks meer opstappunten voor vervoer te vinden. Binnen de bebouwde kom is een opstappunt op maximaal 500 meter en buiten de bebouwde kom zal dit op maximaal 2,5 km zijn. In dit kader worden ook de mogelijkheden van verdere uitbreiding van de buurtbus qua locatie en dienstregeling onderzocht. In 2023, maar ook 2024 wordt dit stelsel van grote en kleine bussen, flextaxi’s, combinaties met doelgroepenvervoer en positionering van opstappunten ontwikkeld.

Met de provincie, Connexxion, gemeente Vlissingen en taxi de Vlieger zijn de mogelijkheden van integratie openbaar vervoer en doelgroepenvervoer (WMO-vervoer) tussen Middelburg en Vlissingen onderzocht. Gewerkt wordt aan een pilot waarbij aangesloten wordt aan het hierboven beschreven stelsel van fijnmazig veroer in de vorm van flextaxi’s en/of –bussen.

Voldoende parkeergelegenheid voor bewoners en bezoekers

Onderzoek naar parkeerdruk binnenstad

Bewoners en bezoekers van de binnenstad maken gezamenlijk gebruik van het bestaande parkeerareaal in de binnenstad. Met name vanuit de binnenstadbewoners komen signalen dat na het coronajaar 2020 een hoge parkeerdruk op maaiveld is ontstaan. Ook geven zij aan in toenemende mate problemen te ervaren bij het vinden van een beschikbare parkeerplaats in de directe woonomgeving. De gemeente Middelburg heeft de parkeerdruk middels tellingen inzichtelijk gemaakt en bovengenoemde probleem nader onderzocht.

Voor de in het coalitieakkoord vermelde parkeerterreinen (hubs) aan de rand van de stad hebben we een nieuw parkeerterrein aan de Nieuwlandsedreef en een parkeerdek op parkeerterrein Oude Veerseweg (cycle hub) op het oog. Hiervoor is een investeringsbedrag van € 2.050.000 gemoeid. Het in te stellen Investeringsfonds zou voor de dekking van deze investering aangewend kunnen worden.

Stimulering gebruik parkeergarages

Voor de bezoeker aan de stad is het financieel gunstiger om de auto in de parkeergarage te zetten in plaats van in een parkeervak langs de weg. Inmiddels zijn alle parkeergarages voorzien van een nieuw parkeermanagementsysteem met kentekenherkening. Hiermee zijn we in staat om op een nog efficiëntere wijze de parkeerexploitatie te verzorgen. In de nabije toekomst is het tevens mogelijk om van huis uit vooraf - via de website of app - een parkeerplaats in de parkeergarages te reserveren.

Een autoluwe binnenstad

Een autoluwe binnenstad is een binnenstad waarbij het niet-noodzakelijke autoverkeer zoveel als mogelijk wordt geweerd. Een autoluwe binnenstad draagt bij aan een verhoging van de verkeersveiligheid, het streven naar een meer fietsvriendelijke stad en een verhoging van de leef- en beeldkwaliteit. Het doorgaand verkeer (met herkomst en bestemming buiten de binnenstad) wordt afgeleid naar het rondwegstelsel. Bezoekers van de binnenstad worden – via het parkeerverwijssysteem – verwezen naar de parkeergarages aan de rand van de binnenstad, zodat daarmee het zoekverkeer naar parkeerplaatsen verminderd. Maatregelen gericht op het faciliteren van parkeren, stimuleren van fietsverkeer en openbaar vervoer, evenals de inrichting van de wegenstructuur in en rondom de stad dragen bij aan het bereiken van een meer verkeersluwe binnenstad. Op dit moment onderzoekt de gemeente welke parkeermaatregelen bijdragen aan een autoluwere van de binnenstad en verruiming van de parkeermogelijkheden op maaiveld voor de binnenstadbewoners.

In de dialoogtafels in het kader van de Omgevingsvisie Middelburg 2050 is veelvuldig de opmerking gemaakt om het aantal auto’s in de (binnen)stad op weg naar 2050 verder terug te dringen en eventueel hiervoor in de plaats met deelauto’s of e-deelauto’s te gaan werken. Op dit moment staan op enkele plaatsen in de stad deelauto’s en dit willen we uitbreiden. Het gebruik wordt gemonitord en bij positieve resultaten, wordt deze vorm van deelmobiliteit verder in het mobiliteitsbeleid verwerkt.

Een toegankelijke stad voor iedereen

In november 2020 heeft de gemeenteraad het prioriteitenplan “Toegankelijkheid openbare ruimte“ vastgesteld. In het plan is vastgelegd hoe in de gemeente Middelburg de toegankelijkheid kan worden behouden en verbeterd. Speerpunten zijn het werken aan bewustwording over toegankelijkheid, het behouden van een basiskwaliteit en het verbeteren van toegankelijkheid bij onderhoudswerkzaamheden, regulier overleg inplannen met de belangenvereniging en knelpunten signaleren en zo mogelijk oplossen.

Samen met betrokken vertegenwoordigers van organisaties geven we verder invulling aan de wijze waarop de door de jaren heen ingerichte openbare ruimte zo passend mogelijk toegankelijk gemaakt en gehouden kan worden. De komende jaren wordt er op dit gebied - conform het beleid voor het wegenonderhoud - met name ingezet op het verbeteren van kleine direct overlastgevende situaties, omvangrijker situaties worden aangepakt bij planmatig onderhoud. Op dit moment is het nog niet mogelijk om meer specifieke projecten te benoemen.

Invulling van de financiële ruimte/keuzes nieuw beleid

1. Afronding werkzaamheden Stationsplein

Betreft afmaken Stationsplein ná restauratie Stationsgebouw en Interreg 2 Zeeën project Cool Towns.

2. Formatie Verkeer

Gelet op de toenemende werkzaamheden rondom het verkeersbeleid is behoefte aan personeelsuitbreiding.

3. Middelburg verkeersveilige stad

Dit budget is nodig voor uitgaven die bevorderen dat Middelburg een verkeersveilige stad is om in te wonen en te werken.

4. Uitbreiding buurtbus, meer wijken

Vanaf december 2024 wordt de flextaxi- en/of flexbus ingezet. Dit fijnmazig en vraagafhankelijk vervoer betekent dat om de 500 meter een opstaphalte komt. Dit vraagt om realisatie van opstapplaatsen en verdere inrichting mobiliteitshubs.

5. Uitbreiding aantal veegmachines

Dit betreft de kosten samenhangend met de uitbreiding van het aantal veegmachines van drie naar vier.

6. Verbeteren verkeerssituatie fietsers en voetgangers

Voor het optimaliseren van de doorstroming fietsers op het Schroetracé is onderzoek en beleidswijziging t.a.v. huidige prioritering verkeerslichtenregeling noodzakelijk. Ook is geld nodig voor een nieuw fietsparkeerplan dat voor de binnenstad wordt gemaakt evenals voor de start van het onderzoek naar ‘30 km/uur de norm binnen de bebouwde kom’.

7. Green deal Zero emission stadsdistributie (ZES)

Deze uitgaven hebben te maken met het toelaten van elektrisch vrachtverkeer in de stad en de aansluiting bij de landelijke deal Zero Emissie Stadsvervoer.

8. Parkeerbeleid

Dit heeft te maken met eenmalige kosten voor onderzoek naar de voorrang voor bewoners binnenstad, als onderdeel van de actualisering van het parkeerbeleid.

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?