Toelichting financiële positie
Uitgangspunten voor de (meerjaren)begroting
Bij het opstellen van de begroting 2022 en de meerjarenramingen 2023 tot en met 2025 is van het volgende uitgegaan:
Aantallen inwoners en woningen
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
---|---|---|---|---|
Aantal inwoners per 1 januari | 49.222 | 49.422 | 49.622 | 49.822 |
Uitbreiding aantal inwoners | 200 | 200 | 200 | 200 |
Aantal woningen per 1 januari | 23.893 | 24.078 | 24.428 | 24.728 |
Uitbreiding aantal woningen | 185 | 350 | 300 | 205 |
Inflatiecorrectie budgetten
(mutaties zijn ten opzichte van de ramingen van het voorgaande jaar).
Budgetten | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
---|---|---|---|---|
Prijsverhogingen/inflatiecorrectie | 1,50% | 1,50% | 1,50% | 1,50% |
Loonkostenstijging | 1,50% | 1,90% | 1,90% | 2,20% |
Subsidies | 1,50% | 1,70% | 1,70% | 1,85% |
Gemeenschappelijke regeling (VZG-norm) | 0,90% | 0,90% | 0,90% | 0,90% |
Rente nieuwe investeringen | 1,50% | 1,50% | 1,50% | 1,50% |
Rente grondbedrijf1 | 1,60% | 1,60% | 1,60% | 1,60% |
Verhoging tarieven belastingen | 1,50% | 1,70% | 1,70% | 1,85% |
Verhoging tarieven overige inkomsten | 1,50% | 1,70% | 1,70% | 1,85% |
- 1 Aangepast tov de kadernota agv renteontwikkelingen
Personeelslasten
Bij de raming van de loonkosten 2022 is uitgegaan van de salarislasten per april 2021. Deze zijn gecorrigeerd met +1.5% voor de nog te verwachten loonstijging 2021 op basis van een nieuwe cao. De oud cao kent een looptijd tot 1 januari 2021 waarbij het de verwachting is dat het overleg over een nieuwe cao voor gemeenteambtenaren zal worden hervatten en in het najaar 2021 wordt afgerond. Daarnaast is rekening gehouden met een extra verwachte loonontwikkeling van 1,5% op basis van de september-circulaire 2020 (loonvoet sector overheid).
Prijsstijgingen
In de begroting 2022 is voor het bestaande beleid een algemene prijsaanpassing verwerkt van 1,5% ten opzichte van de ramingen uit de vorige begroting. Dit percentage is gebaseerd op de ontwikkeling van van de Prijs Overheidsconsumptie, netto materieel, zoals genoemd in de septembercirculaire 2020.
Subsidies
Als inflatiecorrectie voor de subsidies wordt normaliter uitgegaan van het gemiddelde van de inflatiecijfers van de verwachte loon- en prijsontwikkeling. Voor de subsidies waar bij het financieel herstelplan is besloten geen inflatiecorrectie toe te passen, wordt tot en met 2024 geen verhoging toegepast.
Gemeenschappelijke regelingen
Jaarlijks stelt de VZG een richtlijn op met een percentage voor de toegestane inflatiecorrectie op de gemeentelijke bijdrage aan gemeenschappelijke regelingen. Voor de begroting is dat 0,9%. Dit percentage wordt ook aangehouden voor de overige jaren van de periode van de meerjarenbegroting.
Rentelasten
Voor investeringen die in het begrotingsjaar zullen plaatsvinden wordt rekening gehouden met een rente van 1,5%. Dit op basis van de langetermijn rentevisie van de BNG en Thesor.
Grondbedrijf
Voor de toerekening van rente aan in exploitatie genomen grondcomplexen geldt een in het BBV voorgeschreven methode van rentetoerekening. Het aan het grondbedrijf toe te rekenen rentepercentage dient gelijk te zijn aan het gemiddelde rentetarief van de totale gemeentelijke leningportefeuille.
Tarieven belastingen en overige inkomsten
Voor verhoging van deze tarieven wordt uitgegaan van het gemiddelde van de inflatiecijfers van de verwachte loon- en prijsontwikkeling.
Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen
Overeenkomstig de artikelen 20 en 22 van het BBV dient afzonderlijke aandacht te worden besteed aan de jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. In principe zijn alle arbeidskosten gerelateerde verplichtingen in de exploitatiebegroting verwerkt. Een uitzondering wordt gevormd door de voorziening Spaarverlof. De regeling verlofsparen is in 2006 vervallen. Eén personeelslid kan echter op basis van gemaakte garantieafspraken nog aanspraak maken op de spaarregeling. Hiervoor is een voorziening gevormd.
Investeringen
In de begroting wordt uitgegaan van een stand van de geactiveerde investeringen van circa € 227 miljoen. Dit bedrag is inclusief ongeveer €58 miljoen dat is geïnvesteerd in projecten van het Grondbedrijf. Het bedrag van de geactiveerde investeringen genereert een kapitaallast van ruim € 11,7 miljoen.
Financiering
Om investeringen te kunnen doen moet de gemeente in de meeste gevallen geld lenen. Voor wordt uitgegaan van een lening schuld van ca. € 153 miljoen. Het komende jaar zal de schuld van de gemeente naar verwachting met bijna € 18 miljoen afnemen, met een verdere afname tot ruim 77 miljoen op 31 december 2025. Dit komt vooral door de verwachte grondverkopen en afname van boekwaarde van de bezittingen. Naast de leningen voor de gemeente is er nog tot ca. € 4 miljoen aan leningschuld dat is doorgeleend aan derden, voornamelijk Woongoed Middelburg.
Balans per 31 december
Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten legt de verplichting op om in de begroting een geprognotiseerde balans op te nemen.
T-2 | T-1 | T | T+1 | T+2 | T+3 | |
Activa | 31-12-2020 | 31-12-2021 | 31-12-2022 | 31-12-2023 | 31-12-2024 | 31-12-2025 |
---|---|---|---|---|---|---|
(im) Materiële vaste activa | 151.957 | 151.824 | 143.665 | 135.777 | 125.369 | 119.157 |
Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekkingen | 1.897 | 1.216 | 1.216 | 1.216 | 1.216 | 1.216 |
Financiële vaste activa: Leningen | 4.340 | 4.290 | 4.290 | 4.290 | 4.290 | 0 |
Financiële vaste activa: Uitzettingen > 1 jaar | 6.055 | 5.690 | 5.680 | 5.670 | 5.659 | 5.649 |
Totaal Vaste Activa | 164.249 | 163.020 | 154.851 | 146.953 | 136.534 | 126.022 |
Voorraden: Onderhanden werk & Overige grond- en hulpstoffen | 66.105 | 67.548 | 57.560 | 41.141 | 30.502 | 22.692 |
Voorraden: Gereed product en handelsgoederen & vooruitbetalingen | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 | 22 |
Uitzettingen <1 jaar | 2.924 | 2.800 | 2.800 | 2.800 | 2.800 | 2.800 |
Liquide middelen | 21 | 40 | 40 | 40 | 40 | 40 |
Overlopende activa | 13.240 | 12.000 | 12.000 | 12.000 | 12.000 | 12.000 |
Totaal Vlottende Activa | 82.312 | 82.410 | 72.422 | 56.003 | 45.364 | 37.554 |
Totaal Activa | 246.561 | 245.430 | 227.273 | 202.956 | 181.898 | 163.576 |
Passiva | 31-12-2020 | 31-12-2021 | 31-12-2022 | 31-12-2023 | 31-12-2024 | 31-12-2025 |
---|---|---|---|---|---|---|
Eigen vermogen | 40.419 | 35.916 | 38.723 | 42.371 | 45.469 | 48.452 |
Voorzieningen | 17.334 | 13.692 | 13.430 | 13.434 | 13.328 | 13.387 |
Vaste schuld | 162.727 | 157.338 | 144.565 | 116.293 | 97.770 | 77.391 |
Totaal Vaste Passiva | 220.480 | 206.946 | 196.718 | 172.098 | 156.567 | 139.230 |
Vlottende schuld | 14.107 | 20.835 | 16.555 | 16.858 | 11.331 | 10.346 |
Overlopende passiva | 11.974 | 14.000 | 14.000 | 14.000 | 14.000 | 14.000 |
Totaal Vlottende Passiva | 26.081 | 34.835 | 30.555 | 30.858 | 25.331 | 24.346 |
Totaal Passiva | 246.561 | 241.781 | 227.273 | 202.956 | 181.898 | 163.576 |
Toelichting op de balans
(Im)materiële vaste activa
Onder de materiële vaste activa vallen de gronden en terreinen, (bedrijfs)gebouwen, grond-, weg- en waterbouwkundige werken, vervoervoermiddelen, machines en overige activa. De afname van de materiele vaste activa wordt veroorzaakt door de reguliere afschrijvingen. Hier worden ook de strategische gronden (grondbedrijf) verantwoord.
Financiële vaste activa
Deze categorie bestaat uit verstrekte geldleningen en deelnemingen aan andere organisaties.
Voorraden
Dit betreft voornamelijk de in exploitatie genomen grondcomplexen. Indien een verlies op een exploitatie wordt verwacht, vindt correctie plaats door middel van vorming van een voorziening die wordt gevormd op contante waarde waarbij de disconteringsvoet gelijk is een het maximale meerjarig streefpercentage van de Europese Centrale Bank voor de inflatie binnen de Eurozone. Dit is 2%.
Eigen vermogen (reserves) en voorzieningen
Een specificatie van het verwachte verloop van de reserves en voorzieningen is opgenomen aan het eind van dit hoofdstuk.
Vaste schuld
Dit betreft de door de gemeente aangetrokken langlopende geldleningen. De afname in de verdere jaren wordt met name veroorzaakt doordat de grondpositie afneemt op basis van de het basisscenario van de doorrekening grondbedrijf.
Stand van zaken Reserves en Voorzieningen
Het belangrijkste verschil tussen reserves en voorzieningen is dat de raad bij de reserves een grote mate van vrijheid heeft om de bestemming van de reserves te wijzigen. Zolang de gemeenteraad de bestemming van geoormerkt geld kan veranderen is er sprake van een bestemmingsreserve. De reserves worden dan ook gerekend tot het eigen vermogen van de gemeente.
Bij voorzieningen ligt de besteding vast, en is er sprake van concrete verplichtingen. Voorzieningen worden gerekend tot het vreemde vermogen van de gemeente. In onderstaande tabel wordt de stand en het verloop van de reserves en voorzieningen weergegeven.
Overzicht reserves en voorzieningen
(bedragen x € 1.000) | Saldo 31 december 2021 | Rente toev. | Overige toev. | Onttrek. | Saldo 31 december 2022 | Rente toev. | Overige toev. | Onttrek. | Saldo 31 december 2023 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Reserves | |||||||||
Algemene Reserve | 14.541 | 334 | 628 | 14.247 | 455 | 280 | 14.422 | ||
Reserve Transitoria | 4.162 | 4.162 | 4.162 | ||||||
Reserve Grondbedrijf | 9.542 | 3.285 | 12.827 | 3.649 | 16.476 | ||||
Afschrijvingsreserve | 2.356 | 168 | 2.188 | 168 | 2.020 | ||||
Reserve Nieuwbouw Bibliotheek | 18 | 2 | 14 | 6 | 6 | 0 | |||
Reserve Molenwater | 1.069 | 1.069 | 1.069 | ||||||
Reserve Participatiefonds | 19 | 4 | 15 | 2 | 13 | ||||
Reserve Reconstructie wegen | 258 | 258 | 258 | ||||||
Reserve Klimaatgelden | 3.951 | 3.951 | 3.951 | ||||||
Reserve Decentralisaties | 0 | 0 | 0 | ||||||
Totaal | 35.916 | 2 | 3.619 | 814 | 38.723 | 0 | 4.104 | 456 | 42.371 |
Voorzieningen | |||||||||
Voorziening Wethouderspensioenen | 6.091 | 265 | 144 | 6.212 | 270 | 147 | 6.335 | ||
Voorziening Wachtgelden | 119 | 70 | 49 | 49 | 0 | ||||
Voorziening spaarverlof | 0 | 0 | 0 | ||||||
Voorziening Onderhoud gebouwen | 1.266 | 2.126 | 2.459 | 933 | 2.126 | 2.351 | 708 | ||
Voorziening Onderhoud Civiele kunstwerken | 1.035 | 369 | 349 | 1.055 | 369 | 214 | 1.210 | ||
Voorziening Familiegraf Polak | 5 | 5 | 5 | ||||||
Voorziening precario Enduris | 5.095 | 5.095 | 5.095 | ||||||
Voorziening Rioolbeheer | 3.408 | 1.155 | 2.720 | 1.843 | 1.843 | 0 | |||
Voorziening Grondbedrijf | 4.869 | 563 | 4.306 | 780 | 3.526 | ||||
Voorziening Dubieuze debiteuren Soc. Zaken | 55 | 55 | 55 | ||||||
Voorziening Dubieuze debiteuren | 868 | 160 | 175 | 853 | 160 | 175 | 838 | ||
Voorziening Tariefstelling afvalstoffenheffing | 81 | 81 | 81 | ||||||
Totaal | 22.892 | 0 | 4.075 | 6.480 | 20.487 | 0 | 2.925 | 5.559 | 17.853 |
Totaal reserves en voorzieningen | 58.808 | 2 | 7.694 | 7.294 | 59.210 | 0 | 7.029 | 6.015 | 60.224 |
(bedragen x € 1.000) | Saldo 31 december 2023 | Rente toev. | Overige toev. | Onttrek. | Saldo 31 december 2024 | Rente toev. | Overige toev. | Onttrek. | Saldo 31 december 2025 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Reserves | |||||||||
Algemene Reserve | 14.422 | 481 | 14.903 | 602 | 15.505 | ||||
Reserve Transitoria | 4.162 | 4.162 | 4.162 | ||||||
Reserve Grondbedrijf | 16.476 | 2.787 | 19.263 | 2.551 | 21.814 | ||||
Afschrijvingsreserve | 2.020 | 168 | 1.852 | 168 | 1.684 | ||||
Reserve Nieuwbouw Bibliotheek | 0 | 0 | 0 | ||||||
Reserve Molenwater | 1.069 | 1.069 | 1.069 | ||||||
Reserve Participatiefonds | 13 | 2 | 11 | 2 | 9 | ||||
Reserve Reconstructie wegen | 258 | 258 | 258 | ||||||
Reserve Klimaatgelden | 3.951 | 3.951 | 3.951 | ||||||
Reserve Decentralisaties | 0 | 0 | 0 | ||||||
Totaal | 42.371 | 0 | 3.268 | 170 | 45.469 | 0 | 3.153 | 170 | 48.452 |
Voorzieningen | |||||||||
Voorziening Wethouderspensioenen | 6.335 | 275 | 150 | 6.460 | 275 | 153 | 6.582 | ||
Voorziening Wachtgelden | 0 | 0 | 0 | ||||||
Voorziening spaarverlof | 0 | 0 | 0 | ||||||
Voorziening Onderhoud gebouwen | 708 | 2.126 | 2.403 | 431 | 2.126 | 2.038 | 519 | ||
Voorziening Onderhoud Civiele kunstwerken | 1.210 | 369 | 323 | 1.256 | 369 | 520 | 1.105 | ||
Voorziening Familiegraf Polak | 5 | 5 | 5 | ||||||
Voorziening precario Enduris | 5.095 | 5.095 | 5.095 | ||||||
Voorziening Rioolbeheer | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||
Voorziening Grondbedrijf | 3.526 | 718 | 2.808 | 2.808 | |||||
Voorziening Dubieuze debiteuren Soc. Zaken | 55 | 55 | 56 | 111 | |||||
Voorziening Dubieuze debiteuren | 838 | 160 | 175 | 823 | 823 | ||||
Voorziening Tariefstelling afvalstoffenheffing | 81 | 81 | 160 | 175 | 66 | ||||
Totaal | 17.853 | 0 | 2.930 | 3.769 | 17.014 | 0 | 2.986 | 2.886 | 17.114 |
Totaal reserves en voorzieningen | 60.224 | 0 | 6.198 | 3.939 | 62.483 | 0 | 6.139 | 3.056 | 65.566 |
Berekende EMU-saldo
T-1 | T | T+1 | |
x € 1000,- | 2021 | 2022 | 2023 |
---|---|---|---|
Omschrijving | Volgens realisatie tot en met sept. 2021, aangevuld met raming resterende periode | Volgens begroting 2022 | Volgens meerjarenraming in begroting 2022 |
1, Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c) | -3.574 | 1.440 | 374 |
2. Mutatie (im)materiële vaste activa | -133 | -8.159 | -7.888 |
3. Mutatie voorzieningen | -3.642 | -262 | 4 |
4. Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie) | 1.443 | -9.988 | -16.419 |
5. Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa | |||
Berekend EMU-saldo | -8.526 | 19.325 | 24.685 |