Veiligheid

Burgers en bezoekers van Middelburg moeten zich veilig voelen én veilig zijn. Het gaat om veiligheid in en rond het huis en in de buurt. In het grotere verband veiligheid van stad en regio. We werken onder anderen aan het tegengaan van ondermijnende criminaliteit, woninginbraken, overvallen en straatroven. Maar ook aan het voorkomen en oplossen van complexe overlastsituaties, een veilig verloop van evenementen, een veilige zeehaven en aan veiligheid binnen de digitale (Middelburgse) omgeving. Hierbij werken we veel samen met andere organisaties.

Actueel: we denken dat COVID-19 (corona) ook in 2022 opnieuw impact heeft op de werkzaamheden rondom veiligheid. Alle maatregelen, voorschriften en adviezen die in het kader van COVID-19 zijn/worden ingesteld dragen bij aan de beheersing van de coronapandemie.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Integraal Veiligheidsbeleid gemeente Middelburg 2019-2022 (2020)

• Prostitutiebeleid (beleidsnota) (2000)

• Prostitutiebeleid (beleidsregels) (2000)

• Integriteitsbeoordeling (Wet BIBOB) (2006)

• Regionaal Zeeuws Crisisplan 2018-2021 (2017)

• Victoriabeleid gemeente Middelburg (2000)

• Nota omgaan met conventionele explosieven (2011)

• Bestuurlijke handhaving van artikel 13b Opiumwet (2014/2016)

• Regionaal Beleidsplan Politie Zeeland-West Brabant 2019-2022

Wat willen we bereiken?

Maatschappelijk effect

De burgers en bezoekers van Middelburg moeten zich veilig voelen en veilig zijn. Dat gaat het enerzijds om veiligheid in en rond het huis en in de buurt, anderzijds in het grotere verband van stad en regio.

Doelstellingen

1. Een veilige woon- en leefomgeving.

2. Het effectief aanpakken van ondermijnende criminaliteit.

3. Het voeren van een actief beleid op het gebied van met name signalering en preventie in de aanpak van radicalisering.

4. Actief participeren in de voorbereiding en uitvoering van het regionaal crisisplan.

Wat gaan we daarvoor doen?

Uitvoering geven aan activiteiten "Uitvoeringsprogramma 2021" van het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022

Gemeenten hebben een zware regierol in de lokale veiligheidszorg. Deze rol neemt naar verwachting alleen nog maar verder toe. In de Politiewet wordt geborgd dat er integrale veiligheidsplannen en een regionaal beleidsplan zijn. Het spreekt voor zich dat deze plannen met elkaar samenhangen. Doordat de burgemeester, voorafgaand aan de vaststelling van het regionaal beleidsplan, de gemeenteraad moet horen over het ontwerpbeleidsplan, heeft het lokaal integraal veiligheidsplan hierin een cruciale rol. Vanuit het vastgestelde beleid kunnen de burgemeester en de gemeenteraad er voor zorgen dat de lokale prioriteiten worden meegenomen in de regionale prioriteiten. Als dit niet het geval is, aangezien er keuzes moeten worden gemaakt, dan is er altijd ruimte om er een lokale prioriteit van te maken. Dit heeft ook weer invloed op de verdeling van de sterkte van de politie binnen de regio.

Het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022 is nog van kracht. Hierin zijn de prioriteiten voor het komende jaar nog aangegeven. Dit wordt geconcretiseerd in een jaarlijks uitvoeringsprogramma. Jaarlijks is er een evaluatie en actualisatie van het plan.

De prioriteiten in het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022 zijn:

• Veilige woon- en leefomgeving

• Zorg en veiligheid

• Ondermijnende criminaliteit

• Cybercrime en -security

De strategische thema's in het beleid zijn:

• Jeugd en veiligheid

• Aanpak vuurwerkoverlast

• Polarisatie en radicalisering

• Mensenhandel

Naast bovenstaande prioriteiten en strategische thema's in het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022 heeft een veelheid aan incidentele interventies een behoorlijke weerslag op de werkzaamheden van het cluster OOV. Daarnaast zijn in 2020 en 2021 de lokale werkzaamheden grotendeels bepaald door de wereldwijde uitbraak van corona (COVID-19). Voor 2022 is de verwachting dat dit zich nog doorzet. Bij alle onderwerpen die hieronder aan bod komen, dient er rekening te worden gehouden met de uitvoerbaarheid in relatie tot de mogelijkheden i.v.m. corona.

Eind 2021 is gestart met de verkenning voor het opstellen van het nieuwe Integraal Veiligheidsbeleid 2023-2026. In 2022 wordt het nieuwe IVB 2023-2026 voorgelegd ter beoordeling en vaststelling. Daarnaast is regionaal gestart met het vormgeven van het nieuwe regionaal beleidsplan. Dat is ook in 2022 gereed.

Een veilige woon- en leefomgeving

Middelburg richt zich sterk op verbetering van de leefbaarheid. Bij overlast wordt allereerst de inwoner of verantwoordelijke instantie (bijvoorbeeld woningcorporatie) aangespoord om het probleem zelf aan te pakken. In het geval dat dit niet lukt, is (mede op basis van landelijke wet- en regelgeving) een aantal instrumenten ontwikkeld. Belangrijke instrumenten hierbij zijn Buurtbemiddeling en de Ketenaanpak woonoverlast. Ook andere vormen als bijvoorbeeld de aanpak van overlast tijdens de jaarwisseling, huiselijk geweld en maatschappelijke onrust zijn onderdeel van het zorgen voor een veilige woon- en leefomgeving.

Buurtgericht

Buurtbemiddeling Walcheren is een gezamenlijke voorziening van de Walcherse gemeenten, de woningcorporaties en de politie. Buurtbemiddeling wordt uitgevoerd door Welzijn Middelburg. In de afgelopen jaren heeft deze voorziening bijgedragen aan de verbetering van de leefomgeving in de wijken. Veel conflictsituaties zijn hierdoor niet verder geëscaleerd of zelfs opgelost. Ook in 2022 levert Buurtbemiddeling naar verwachting een positieve bijdrage aan de leefbaarheid in onze gemeente.

Overlast

Overlast en verloedering verlagen de leefbaarheid in woonbuurten en wijken en daarmee van de gemeente. Gemeenten hebben, met andere partners, een belangrijke taak om de leefbaarheid te waarborgen en waar mogelijk te vergroten. Voor de aanpak van woonoverlast is er in Middelburg de "ketenaanpak woonoverlast". Als de partijen er met behulp van Buurtbemiddeling niet uitkomen en de betrokken instanties, met name woningcorporaties en de politie, ook geen mogelijkheden meer zien om het eigenhandig op te lossen, komt de Ketenaanpak woonoverlast in beeld. Voorwaarde is wel dat er sprake is van ernstige overlast én daarmee aantasting van de openbare orde. De gemeente neemt hier vanuit haar verantwoordelijkheid voor openbare orde en veiligheid de regie. Door het zichtbaar gezamenlijk optreden zijn overlastgevers eerder geneigd de overlast te stoppen om zo een gedragsaanwijzing of een dreigende huisuitzetting te voorkomen. Ook blijkt dat er meer kan worden bereikt door de betrokken instanties bij elkaar te brengen. In de buitenruimte worden daarnaast ook toezichthouders ingezet met het oog op een adequate aanpak van hinder/overlast in de verschillende wijken en buurten.

Door zowel wettelijke als uitvoerende veranderingen in de zorg is de afgelopen jaren minder snel sprake van intramurale zorg. Mede hierdoor is een stijging waarneembaar van psychiatrische en/of psychosociale problemen bij inwoners die overlast veroorzaken. Het gaat hier veelal om een complexe en multidisciplinaire aanpak die veel ambtelijke capaciteit vraagt. Voor de aanpak van personen met verward gedrag ligt het primaat bij de zorgsector, hoewel het doorwerkt in de openbare orde en veiligheid; optimale zorg/hulpverlening leidt tot minder problemen in openbare orde en veiligheid. In 2018 is door het Witte Huis (opvang dak- en thuislozen in Vlissingen) het initiatief genomen tot het opzetten van een OGGz netwerk (openbare geestelijke gezondheidszorg) Middelburg. Sindsdien komen één keer per maand de betrokken partijen (o.a. politie, GGD Bemoeizorg, diverse afdelingen van Emergis, woningcorporatie en gemeente) bijeen. Hier wordt casuïstiek besproken die betrekking heeft op zorgwekkende zorgmijders. Nieuwe casuïstiek wordt besproken en er wordt bekeken of één van de aanwezige partijen al met een casus bezig is. Als dit niet het geval is, wordt afgestemd welke partij het meest aangewezen is om de casus op te pakken. Daarnaast wordt de casuïstiek uiteraard gemonitord. In 2021 is dit overleg, met goede lessen uit het land, verder geoptimaliseerd. Eind 2021 of begin 2022 resulteert dit in een samenwerkingsovereenkomst met de partijen waarbij er verdere procesafspraken gemaakt zijn/worden. Dit alles onder regie van de afdeling Samenleving van de gemeente Middelburg.

Op 1 januari 2020 is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGz) in werking getreden. Deze wet regelt dat mensen passende zorg ontvangen wanneer verplichte zorg in de GGz noodzakelijk blijkt. Gemeenten hebben via deze wet zowel in de voorbereiding van de zorgmachtiging als bij het nemen van een crisismaatregel een belangrijke rol. Hierdoor zijn er extra taken bijgekomen voor gemeenten. In Zeeland zijn deze gemeentelijke taken voor de WvGGz zoveel als mogelijk belegd bij het Zorg- en Veiligheidshuis. In 2020 zijn er procesafspraken voor de uitvoering gemaakt en in 2021 is dit verder geoptimaliseerd. Dit optimalisatieproces loopt verder in 2022. Doordat de doelgroep van de WvGGz vaak op de dunne scheidslijn van zorg en veiligheid balanceert, blijft het cluster OOV de ontwikkelingen en procesafspraken nauw volgen.

In de afgelopen jaren heeft het cluster OOV een aanzienlijke hoeveelheid ambtelijke capaciteit gestopt in de voorbereidingen en uitvoering van een veilig verloop van de jaarwisselingen. In 2019 is dit gestart met een initiatiefvoorstel dat door de gemeenteraad was aangenomen met daarin de opdracht voor het college om de overlast van vuurwerk te beperken. De jaarwisseling 2019-2020 was hiervan een eerste uitwerking. Eind 2019 is daarnaast het Vuurwerkbesluit aangepast waarbij een landelijk verbod is gekomen op al het knalvuurwerk en vuurpijlen. De jaarwisseling 2020-2021 kende vervolgens nieuwe aanpassingen door een totaalverbod op vuurwerk en alle maatregelen rondom corona. De verwachting is dat de komende jaren de viering van de jaarwisseling en de (on)mogelijkheden voor het afsteken van vuurwerk aan veranderingen onderhevig blijven en de nodige ambtelijke capaciteit blijft vergen.

(Dreigende) maatschappelijke onrust

Veelvuldig wordt bij zaken waar mogelijk maatschappelijke onrust kan ontstaan inzet gevraagd van de gemeente. Het gaat dan om onvoorzienbare incidenten die in de meeste gevallen een grote inzet vereisen. Het college heeft in 2018 het Sociaal Calamiteitenplan (Socaplan) vastgesteld. Hierin staan de rollen en verantwoordelijkheden wanneer er sprake is van (dreigende) maatschappelijke onrust. Of wanneer een zorg gerelateerde calamiteit (mogelijk) leidt tot politieke of bestuurlijke schade.

In aansluiting hierop is in 2020 begonnen met invullen van de Zeeuwse Regiekaart (de)escaleren. De medewerkers van het cluster OOV hebben een belangrijke coördinerende rol bij een sociale calamiteit. Complexe casuïstiek kan leiden tot maatschappelijke onrust. Daarom zorgt het Zorg- en Veiligheidshuis Zeeland voor integrale procescoördinatie. En stemmen we de aanpak in een casus integraal af met de betrokken partners. En afgesproken wie de casusregie heeft. In 2022 dragen we opnieuw bij aan de aanpak en oplossingen van deze complexe situaties.

Jeugd en veiligheid

Ondanks de (landelijke) afname van jeugdcriminaliteit in de afgelopen jaren is er een trend waar te nemen in het plegen van strafbare feiten door (jonge) jeugdigen/kinderen welke gepaard gaan met (dreiging met) geweld en gebruikmaking van (vuur)wapens waaronder messen. Deze trend, waarbij de intensiteit/gewelddadigheid toe neemt, verspreidt zich ook binnen Zeeland waaronder in onze gemeente. De bestrijding van deze trend is een complex proces dat integraal aangepakt dient te worden. Partijen als scholen, verenigingen en zeker ook de ouders/verzorgers spelen hierin (naast politie, justitie, jongerenwerk en gemeenten) een belangrijke rol. In 2022 wordt een plan van aanpak gepresenteerd dat gericht is op het terugdringen van het (steek)wapenbezit en -incidenten onder jongeren. Vervolgens zal uitvoering gegeven worden aan dit plan van aanpak.

Sinds de corona crisis zijn de klachten rondom jeugdoverlast (als bijvoorbeeld overlast van hangjongeren) landelijk bijna verdubbeld. Ook in de gemeente Middelburg is deze toename van jeugdoverlast merkbaar. De overlast van jeugd in verschillende wijken en dorpen van Middelburg zorgt voor hinder en gevoelens van onveiligheid bij bewoners, bezoekers en ondernemers. Om de jeugdoverlast met name in de wijk Dauwendaele aan te pakken is in 2020 het project "Nieuw Perspectief" opgestart. Dit project wordt integraal met veel verschillende partners uitgevoerd via een oplossingsgerichte aanpak en een persoonsgerichte aanpak. Met name bij de persoonsgerichte aanpak zijn medewerkers van het cluster openbare orde en veiligheid nauw betrokken. In 2022 en ook in de jaren er na zal het project zijn doorgang vinden. Daarnaast wordt de jeugdoverlast in andere wijken en dorpen via integrale samenwerkingen met bijvoorbeeld politie, jongerenwerkers, wijkmanager en ook ondernemers aangepakt. Per situatie wordt een integraal plan van aanpak gemaakt met daarin de benodigde acties om de overlast te stoppen.

Veilig verloop evenementen

Een veilige woon- en leefomgeving is gediend met het veilig verlopen van (grootschalige) evenementen. In het proces van vergunningverlening is veiligheid een belangrijk onderdeel. Sinds 2019 dienen alle organisatoren van grotere evenementen (B- of C-evenemten) conform de beleidsregel "Veiligheid bij evenementen" een veiligheidsplan te hebben. De optimalisatie van de kwaliteit van deze veiligheidsplannen is een voortdurend proces om met elkaar te zorgen voor veilige evenementen. De organisatoren worden hierbij, indien gewenst en noodzakelijk, ondersteund door de gemeente. De covid-maatregelen rondom evenementen zijn sterk aan verandering onderhevig. Het is daarom op dit moment wat hiervan de gevolgen zijn voor 2022.

BOA's

Het team integrale boa’s richt zich op het fysieke toezicht en de handhaving ten behoeve van de genoemde zaken zoals de verbetering van de leefbaarheid, optreden tegen overlast en verloedering en een bijdrage leveren aan de integrale controles in het kader van ondermijning. Daarnaast verrichten de boa’s onder meer de toezichtstaak bij evenementen en demonstraties/manifestaties en het veilige verloop daarvan en verzorgen zij samen met de politie de controles rondom een veilig verloop van de jaarwisseling. De boa’s hebben contacten in de wijken en vormen een belangrijke informatiebron voor de openbare orde en veiligheid.

Het team van boa’s heeft een grote ontwikkeling doorgemaakt. De grote flexibele personele schil is omgezet naar vaste formatie, die ook is ingevuld in 2021. De taken van parkeercontrole en toezicht en handhaving in de openbare ruimte zijn geïntegreerd in de functie van integrale boa’s. Alle boa’s worden op alle taken ingezet, waardoor de flexibiliteit enorm is toegenomen. Er wordt daarnaast gewerkt met taakaccenten, zodat het overzicht op bepaalde onderwerpen bij taakaccent houders is belegd.

In 2022 worden alle boa’s die nog niet beëdigd zijn, beëdigd en opgeleid als integrale boa domein I met aanvullend de Regeling Toetsing Geweldbeheersing Buitengewoon opsporingsambtenaren (RTGB) opleiding. Daarnaast worden de boa’s verder opgeleid voor het taakaccent waar zij voor zijn aangewezen, zoals onder meer jeugd, horeca en ondermijning.

APV

In de APV van de gemeente Middelburg staan verschillende artikelen opgenomen m.b.t. de openbare orde en veiligheid. Dit alles om er voor te zorgen dat het fijn en veilig wonen en leven is in onze gemeente en dat de openbare orde en veiligheid gewaarborgd kan worden. Sommige van deze artikelen kennen een oorsprong in wettelijke wet- en regelgeving die specifieke bevoegdheden geeft aan de burgemeester (als verantwoordelijke voor de openbare orde en veiligheid van een gemeente). Deze landelijke wet- en regelgeving is aan verandering onderhevig door veranderingen in de omgeving, jurisprudentie en nieuwe handelswijzen, methoden en trends. Denk bijvoorbeeld aan een verbod op het zichtbaar dragen van uitingen van verboden Outlaw Motorcycle Gangs (OMG's) en de strafbaarstelling van lachgas. Wanneer zich wijzigingen voordoen waarbij het van belang is dat de APV aangepast wordt op deze OOV-zaken, wordt dit uiteraard gevolgd en voorbereid. Naar verwachting zal dit in 2022 ook aan de orde zijn.

Bodembelastingkaart ontplofbare oorlogsresten

Naast aspecten van sociale veiligheid die bijdragen aan een veilige woon- en leefomgeving van Middelburg zijn er ook fysieke aspecten die hieraan bijdragen. Als voorbeeld is in 2021 gestart met de opmaak van een nieuwe digitale bodembelastingkaart voor ontplofbare oorlogsresten. De gemeente Middelburg beschikt met deze nieuwe kaart over een gedegen actueel historisch onderzoek naar deze ontplofbare oorlogsresten. Op deze digitale bodembelastingkaart is aangegeven welk gedeelte van het grondgebied van de gemeente Middelburg al dan niet een verhoogde kans heeft op het aantreffen van deze resten. Hierbij is geanalyseerd waaruit deze mogelijke verhoogde kans blijkt en wat er eventueel aangetroffen kan worden. Afhankelijk hiervan kan een betere risicoinschatting gemaakt worden van maatregelen voor de omgeving bij bijvoorbeeld bouw- of graafwerkzaamheden. Met deze nieuwe kaart kan het betreffende beleid vernieuwd en geoptimaliseerd worden. In 2022 wordt dit traject afgerond en wordt het nieuwe beleid ter vaststelling aangeboden.

Havenveiligheidsplan

In 2020 heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) een inspectie uitgevoerd naar de uitvoering van de Havenbeveiligingswet door de gemeente Middelburg. Vanuit deze inspectie zijn een aantal verbeterpunten voor het Havenveiligheidsplan naar voren gekomen die in 2020 zijn opgepakt en doorliepen in 2021. Daarnaast is de Havenveiligheidsbeoordeling, als onderdeel van het Havenveiligheidsplan, van onze gemeente in 2021 vervroegd herzien. Dit stond gepland voor 2022 maar is in 2021 reeds geactualiseerd en goedgekeurd. Voor alle zaken rondom havenveiligheid wordt de samenwerking gezocht met North Sea Port en met de andere Zeeuwse gemeenten die (kleinere) zeehavens binnen de gemeentegrenzen hebben. Binnen deze samenwerking worden ook andere verplichtingen vanuit de Havenbeveiligingwet opgepakt.

Aanpak ondermijning en bestuurlijke weerbaarheid

De aanpak van ondermijnende en georganiseerde criminaliteit en daarmee het verbeteren van de bestuurlijke weerbaarheid daar tegen, is in 2022 wederom een landelijk en regionaal speerpunt. Activiteiten die hier onder vallen zijn onder andere het uitvoeren van het Damocles beleid (sluiten van panden bij drugshandel), het uitvoeren van activiteiten in het kader van het BIBOB-beleid en het organiseren van integrale controles. Ook is er aandacht voor de bestuurlijke weerbaarheid van de medewerkers en het oppakken van casuïstiek.

Het handelen van (lokale) volksvertegenwoordigers ligt steeds vaker onder een vergrootglas. Er ligt hierdoor dan ook een bijzondere verantwoordelijkheid om het belang van integriteit en weerbaarheid uit te dragen richting politieke partijen en (kandidaat) raadsleden. Onderdelen als de invloed van ondermijnende criminaliteit en het wapenen tegen integriteitsrisico's komen dan om de hoek kijken bij de (lokale) vertegenwoordigers. In 2022 zal nader bekeken worden op welke wijze invulling gegeven wordt aan het vergroten van de bestuurlijke weerbaarheid in relatie tot de gemeenteraadsverkiezingen.

Mensenhandel

Mensenhandel en mensensmokkel zijn termen die vaak met elkaar worden verward. Mensensmokkel is het illegaal transporteren van mensen over internationale grenzen. Bij mensenhandel gaat het over het werven, vervoeren, overbrengen, opnemen of huisvesten van een persoon of personen met gebruikmaking van dwang (in de brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten. Juist dit laatste component, de beoogde uitbuiting, maakt het mensenhandel. Voorbeelden van mensenhandel zijn seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting, criminele uitbuiting en orgaanhandel. Gemeenten hebben de opdracht gekregen beleid te maken over de aanpak van mensenhandel en een aandachtsfunctionaris mensenhandel aan te wijzen. De persoon is het aanspreekpunt voor collega's die mogelijke signalen van mensenhandel hebben waargenomen. De aandachtsfunctionaris verzamelt signalen van het gemeentepersoneel en weet wat de juiste manier is om deze signalen door te geven aan relevante partners. Binnen de gemeente Middelburg is de functie van aandachtsfunctionaris mensenhandel belegd bij een collega van het cluster OOV. In 2020 is hier invulling aan gegeven en in 2021 is dit verder uitgebreid en geoptimaliseerd. Ook voor 2022 werkt de aandachtsfunctionaris aan trainingen voor collega's, het verrijken van signalen en het onderhouden van een relevant netwerk.

Radicalisering en extremisme

De aandacht voor radicalisering mag, ondanks minder aanslagen en minder aandacht in de media voor terrorisme, zeker niet verslappen. Wel is de aandacht veranderd van het richten op uitreizigers naar het richten op terugkeerders en personen die in eigen land aanslagen willen plegen. Daarnaast heeft de corona pandemie er voor gezorgd dat er in Nederland een wisselwerking ontstond tussen een zogenaamde activistische tussenlaag die in de openbare ruimte demonstreert en een zogenaamde radicale onderstroom die ageert tegen de coronamaatregelen. Uit de hand gelopen demonstraties (landelijk, niet in Middelburg) maar ook potentieel gewelddadige eenlingen zijn hier in het afgelopen jaar landelijk voorbeeld van geweest. Zowel landelijk als lokaal is de aanpak van radicalisering maar ook van extremisme een speerpunt.

De gemeenten hebben een belangrijke signaleringsrol en preventieve taak. Daarom is de "Gemeentelijke aanpak radicalisering Walcheren" opgesteld. Casussen worden onder regie van het Zorg- en Veiligheidshuis Zeeland door een zogenaamde weegploeg beoordeeld en gevolgd. Eén keer in de 1,5 maand komt deze weegploeg bijeen. Deelnemers zijn vertegenwoordigers van de politie, het OM, het Zorg- en Veiligheidshuis en de Zeeuwse gemeenten. Een medewerker van het cluster OOV vertegenwoordigt de Walcherse gemeenten in dit overleg. In 2017 zijn er trainingen gegeven aan partners uit de zorg in het herkennen van signalen van radicalisering. Eind 2021 hebben alle gemeentelijke BOA's een basistraining radicalisering en extremisme gevolgd. In 2022 wordt bekeken of er wederom trainingen moeten worden gegeven. Dit is afhankelijk van het opleidingsaanbod en de beschikbaarheid maar zeer zeker ook van lokale, landelijke en ook mondiale trends en tendensen die zichtbaar worden.

Onwikkeling cybercrime

Digitalisering van de maatschappij leidt helaas tot een ongewenst gevolg: cybercrime. Wat begon als tamelijk amateuristisch opgezette virussen en phisingberichten, ontwikkelt zich in rap tempo steeds verder. Internetfraude en verschillende digitale aanvallen op cruciale computersystemen, met enorme economische schade als gevolg, zijn hier voorbeelden van. Ook op individueel niveau door pinpas fraude, what's-app fraude en babbeltrucs in de digitale omgeving wordt deze vorm van criminaliteit steeds zichtbaarder en voelbaarder. Wat de bevoegdheden van de gemeente in het algemeen en van de burgemeester in het bijzonder zijn, is onderwerp van een landelijke voortdurende zoektocht. Daarnaast gaat cybercrime over mondiale grenzen en is het zoeken naar een juiste lokale aanpak. De rol van de gemeente is vooral gericht op preventie en bewustwording. Het optreden als "makelaar" om acties en initiatieven aan elkaar te koppelen is hierin speerpunt van het cluster. Preventieve acties en bewustwordingscampagnes worden ook in 2022 gedeeld en waar nodig worden trainingen of bijeenkomsten gefaciliteerd. Daarnaast heeft de gemeente uiteraard de taak te zorgen voor een goede cybersecurity binnen de eigen gemeentelijke organisatie. Dit onder leiding van de Ciso (Chief Information Security Officer) welke is ondergebracht bij onze afdeling Bedrijfsvoering.

Rampenbestrijding en brandweer

Veiligheidsregio Zeeland

In Nederland werken we bij de brandweer veel met vrijwilligers. Zoals al enige tijd bekend is, kan dit niet zo blijven. Want het voldoet niet aan de Europese deeltijdrichtlijn. Er is twee jaar geleden een denktank ingesteld. Deze denktank heeft plannen gemaakt voor een vorm van (taak)differentiatie. De Tweede Kamer heeft echter op 27 mei 2021 aangegeven zeer te hechten aan het werken met vrijwilligers. En dat ze niet voelt voor de vorm van taakdifferentiatie die de minister voor ogen heeft. Hierop is besloten de werkzaamheden van de denktank af te ronden en te beëindigen. Daarmee is voorlopig de eerdere gedachten over het beperken van het aantal specialismen voor vrijwilligers van de baan.

Wel is besloten om een nieuwe stuurgroep ‘toekomstbestendig brandweerstelsel’ in te richten. Deze stuurgroep heeft de opdracht om een plan uit te werken voor implementatie van de eerste bouwsteen van de denkrichting van de denktank. Deze bouwsteen gaat over verplichte en niet verplichte beschikbaarheid. En ze hebben een aanvullende opdracht om te onderzoeken wat andere wenselijke thema’s zijn om mee aan de slag te gaan. Dit om toe te werken naar een toekomstbestendig brandweerstelsel. De VRZ volgt deze ontwikkelingen op de voet. En doen er alles aan om actief deel te nemen aan het verdere proces. Het belang hiervan is groot, gezien de vele vrijwilligers die betrokken zijn bij de brandweerzorg in Zeeland.

Naast de hierboven genoemde gevolgen van de Europese deelrichtlijn heeft de Brandweer Zeeland nog een aantal uitdagingen. Denk aan een lagere beschikbaarheid van vrijwilligers (met name overdag) en een verhoogde opleidingsvraag. Maar ook de uitstroom van vrijwilligers vanwege hun leeftijd en de invoering van gebiedsgerichte opkomsttijden. Daarom is in de eerste helft van 2021 besloten te starten met het programma Brandweer 2030. Dit is een programma om zorgvuldig de eerste stappen te zetten om de brandweerzorg in Zeeland te verbeteren. Veel partijen, waaronder de brandweerposten en de gemeenten, zijn hier bij betrokken.

In de eerste helft van 2021 was het ontwerpmeerjarenbeleidsplan 2022-2025 gereed. In de tweede helft van 2021 is het voorgelegd aan de Zeeuwse gemeenteraden. En in december 2021 door het Algemeen Bestuur van de VRZ definitief vastgesteld. Vanaf 2022 wordt dit meerjarenbeleidsplan uitgevoerd.

Bevolkingszorg

Binnen de ingerichte crisisorganisatie rondom de COVID-19 situatie is er in 2020, maar ook in 2021 ambtelijk een (grote) capaciteit geleverd voor Bevolkingszorg en het hieruit voortvloeiende regionale Team Gemeenten. Hoe dit er precies voor 2022 uit ziet, is bij het schrijven van deze programmabegroting niet aan te geven. De verwachting is dat ook in 2022 een beroep op diverse gemeentelijke ambtenaren, waaronder de medewerkers van OOV, wordt gedaan.

Voor 2022 staan opnieuw oefeningen en opleidingen op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding gepland. Dit alles om adequaat en optimaal voorbereid te zijn voor de verschillende crisissituaties die zich voor kunnen doen. Ook hier wordt door de medewerkers van het cluster aan deelgenomen.

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?

Specificatie kadernota

Overzicht wensen Kadernota 2022-2025

Effecten maatregelen financieel herstelplan 2020 - 2024

Op 30 september 2020 heeft uw raad het financieel herstelplan vastgesteld. De effecten hiervan zijn in deze begroting en de meerjarenraming 2023 - 2025 verwerkt. De onderstaande tabel geeft inzicht in de effecten binnen de verschillende programma's.

Link: nadere toelichting financieel herstelplan 2020-2024.

Tabel maatregelen financieel herstelplan