Sociaal Domein

Binnen ons sociaal domein is een omvorming nodig naar een financieel houdbare situatie, waarbij uiteraard passende zorg geleverd wordt. In november 2019 werd een actieplan gepresenteerd, met een taakstelling binnen het sociaal domein. De noodzaak werd in 2020 alleen maar duidelijker, toen bleek dat de werkelijke financiële resultaten van 2019 slechter waren dan verwacht.

Met de beste bedoelingen is er de laatste jaren invulling gegeven aan de gedecentraliseerde zorgtaken. Hierbij is een focus komen te liggen op zo goed mogelijk zorg te leveren, en nam de gemeente Middelburg de zorgplicht heel ruim omvattend op. Daarbij hebben we ook te maken met diverse gevolgen van de marktwerking. De financiële situatie zorgt ervoor dat we terug moeten pakken op de essentie van de Jeugdwet, de Wmo en de Participatiewet.

De gemeente moet passende hulp aanbieden wanneer dat nodig is. Hierbij mag waar mogelijk, ook een beroep gedaan worden op de zelfredzaamheid van de inwoners en de omgeving. Daarnaast moet er scherper en meer frequent gekeken worden of de zorg effectief is, en of de zorg wel een taak is van de gemeente, of bijvoorbeeld de scholen, of de zorgverzekeraars.

Zoals gezegd heeft de transformatie naar een situatie waarop de passende zorg geleverd wordt aan degene die het echt nodig hebben, binnen de financiële kaders van de gemeente, de top prioriteit. Dit programmaonderdeel van de begroting kent derhalve een andere insteek en zal de indeling van ringen volgen die ook in het actieplan sociaal domein staan.

Ring 1 - Geïndiceerde zorg: Jeugdwet, Wmo, Participatiewet en armoedebeleid

Ring 2 - Sociaal domein collectief: Preventie, welzijn, algemene voorzieningen

Ring 3 - Sport, cultuur en onderwijs

Ring 4 - Ondersteunende functies: o.a. toegang (TIM), Veilig Thuis, gecertificeerde instellingen, Inkooporganisatie jeugdhulp Zeeland

Dit programma kent, gezien de situatie, een zakelijkere insteek dan normaal. Dat wil echter niet zeggen dat we bij de transformatie geen oog hebben voor het menselijk aspect, zeer zeker niet. De transformatie zoekt juist een balans tussen het zorgaspect en het financiële aspect, wat op dit moment ontbreekt.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Pentekening: ‘het klantproces op Walcheren in het sociaal domein’ (Porthos)

• Beleidsnotitie ‘Doelgroepenvervoer op Walcheren’ 2014

• Beleidsplan Zorg voor jeugd 2015 - 2017

• Regiovisie Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang, Veilige Opvang 2018

• Beleidsplan Orionis 2015-2018

• Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening 2016-2020

• Beleidsplan Armoedebeleid Walcheren 2015-2018

• Beleidsplan integratie en huisvesting vergunninghouders

• Actieplan Sociaal Domein (2020)

Wat willen we bereiken?

We gaan verder met de uitvoering van het actieplan sociaal domein. Het toekennen van passende zorg, en het inrichten van de zorg- en ondersteuningsstructuur vanuit het Middelburgs model zullen de twee grootste prioriteiten zijn.

De ontwikkelingen binnen het sociaal domein volgen elkaar snel op en vragen telkens een adequaat antwoord van de gemeente. Voor de laatste stand van zaken binnen het sociaal domein verwijzen we u naar de kwartaalrapportages sociaal domein en andere actuele beleidsstukken binnen het sociaal domein

Voor de participatiewet staan de doelen beschreven in de begroting van Orionis, en deze doelen worden middels begrotingswijzigingen bijgestuurd naar aanleiding van nieuwe ontwikkelingen.

Hoe zien we resultaten? Indicatoren en prestaties:

1. De taakstellingen vanuit het actieplan/ financieel herstelplan worden behaald.

2. Het Middelburgs model wordt samen met partners uitgewerkt en ingericht om live te gaan in 2023

Wat gaan we daarvoor doen?

Het in november 2019 gepresenteerde actieplan sociaal domein kent de titel: “besparen door te vernieuwen”. De gemeente Middelburg kon financieel niet langer op dezelfde manier verder gaan binnen het sociaal domein. We zijn teruggegaan naar de essentie van de Jeugdwet, de Wmo en de Participatiewet. Inwoners hebben recht op passende zorg, gegeven door hun eigen netwerk, door algemeen toegankelijke voorzieningen, of door zorgaanbieders die specialistische zorg aanbieden. Essentieel hierbij is een goede uitvraag naar wat de zorgvraag is, en daar een passende oplossing voor te bieden. Hiervoor heeft de gemeente ook gekwalificeerd personeel in dienst bij de toegang TIM (Toegang In Middelburg). De besparingen worden niet gezocht in het verlagen van de kwaliteit van zorg, het laten oplopen van wachttijden, of het maximeren van de kosten per traject, maar wel door het alleen toekennen van wat er nodig is, en voor de periode dat het nodig is. Deze aanpak zetten we door in 2022 en volgende jaren.

De vernieuwing zit hem met name in het Middelburgs model, waarbij we samen met onze partners willen zorgen voor een sterke sociale basis, en een laagdrempelig georganiseerde basiszorg. Problemen en zorgvragen willen we eerder signaleren samen met onze partners in de wijknetwerken, en waar mogelijk eerder oplossen in het voorliggend veld (dat wil zeggen, zorg zonder indicatie). Dit valt ook samen met een goed gezondheidsbeleid, en aandacht voor preventie. Bij het inrichten van het Middelburgs model willen we ook het klantproces verbeteren. Het klantproces moet duidelijker en eenduidiger worden voor een inwoner met zijn of haar zorgvraag. Waar nodig, wordt er gespecialiseerde zorg geleverd door de gespecialiseerde zorgaanbieders

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?

Specificatie kadernota

Overzicht wensen Kadernota 2022-2025

Effecten maatregelen financieel herstelplan

Op 30 september 2020 heeft uw raad het financieel herstelplan vastgesteld. De effecten hiervan zijn in deze begroting en de meerjarenraming 2023 - 2025 verwerkt. De onderstaande tabel geeft inzicht in de effecten binnen de verschillende programma's.

Link: nadere toelichting financieel herstelplan 2020-2024.

Tabel maatregelen financieel herstelplan

1. ¹ nr 26: Conform raadsbesluit financieel herstelplan - 30 september 2020