Sport, cultuur en recreatie

Middelburg moet een vitale stad zijn waarin het prettig wonen, werken en recreëren is. Een aantrekkelijke stad die ook uitstraling heeft tot ver buiten de regio. We zorgen voor een recreatieve, sportieve, gezonde en (educatieve) tijdbesteding van inwoners en bezoekers.

Actueel: Ongeacht het coronavirus worden, zo goed als mogelijk, activiteiten ontplooid die bijdragen aan het gewenste imago en aan de promotie van de stad.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Kwaliteitsatlas Middelburg 2030

• Sportnota “Middelburg in Beweging 2013 – 2016”

• Huisstijl 2002

• Evenementenbeleid 2002

• DNA Middelburg 2013

• Actieplan binnenstad 2015

• Stadspromotieplan ‘verrassend anders en anders verleiden’, vastgesteld in juni 2004

• Communicatiebeleidsplan

• Internet- en intranetplan gemeente Middelburg

• Nota archeologische monumentenzorg Walcheren evaluatie 2008

Wat willen we bereiken?

Maatschappelijk effect

Middelburg moet een vitale stad zijn waarin het prettig wonen, werken en recreëren is en een stad die een aantrekkingskracht heeft die tot ver buiten de regio reikt.

Doelstellingen

1. Realisering van een onderscheidend podiumaanbod ten opzichte van de overige podia in Zeeland

2. Bevorderen van de deelname aan en de kwaliteit van het sportieve en culturele aanbod in Middelburg

3. Middelburg behoudt/versterkt haar positie van aantrekkelijke woon-, werk-, en verblijfsgemeente

4. Meer sfeer in de binnenstad en seizoen verlenging

5. Een ecologisch verantwoord groenbeheer van de woonomgeving

Wat gaan we daarvoor doen?

Sportaccommodaties

Middelburg hecht grote waarde aan kwalitatieve, betaalbare, veilige en toegankelijke sportaccommodaties met goede kleedvoorzieningen. Dit draagt bij aan de aantrekkingskracht van sporten. Uitgangspunt van het sportaccommodatiebeleid is dat de gemeente verantwoordelijk is voor het periodiek groot onderhoud en renovatie van de sportvelden en de verenigingen voor het klein onderhoud. Verder financiert de gemeente de kleedvoorzieningen en verenigingen zorgen voor het beheer en onderhoud ervan. In 2021 wordt deze lijn voortgezet.

Sportbeleid en activering

Sport en bewegen moeten op de eerste plaats voor iedereen een plezierige en zinvolle vrijetijdsbesteding zijn. Middelburg bevordert met een voorwaardenscheppend, activerend en ondersteunend beleid zowel de deelname aan, als de kwaliteit van het sport- en beweegaanbod. We zetten sport in als middel om maatschappelijke doelen te realiseren zoals het bevorderen van sociale samenhang in de wijken, integratie en schoolprestaties en het voorkomen van schooluitval.

In 2019 is een start gemaakt om middels een participatieve aanpak nieuwe kaders op het gebied van sporten en bewegen in Middelburg te gaan ontwikkelen. Dit heeft in 2020 gerealiseerd in een Lokaal Sportakkoord voor Middelburg en een door het rijk toegekend uitvoeringsbudget hiervoor van € 30.000,-. Voor 2021 gaan we een zelfde uitvraag doen en hopen we opnieuw op een uitvoeringsbudget van € 30.000,- om projecten en initiatieven uit het lokale sportakkoord te kunnen ondersteunen.

Brede Impuls Combinatiefuncties

In het kader van de “Brede impuls combinatiefuncties” hebben we als Middelburg onze wens kenbaar gemaakt bij het Rijk om voor het maximale deelnamepercentage van 140% te kiezen voor de periode 2019 tot en met 2022. Door het ophogen van het landelijk budget in 2019 hebben we de mogelijkheid om ons huidige totale aantal fte aan combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches van 9,6 fte uit te breiden naar maximaal 11,69 fte. De planning in 2021 is om deze uitbreiding te realiseren en de fte's zo veel als mogelijk in te zetten om een bijdrage te leveren aan de projecten en samenwerkingsverbanden in het lokaal sportakkoord.

Jeugdfonds Sport en Cultuur

In 2021 nemen we als gemeente ook weer deel aan het Jeugdfonds Sport en Cultuur Zeeland. Hiermee maken wij het als gemeente mogelijk dat kinderen en jongeren uit gezinnen met weinig geld, toch lid kunnen worden van een sportclub of aan dans, muziek, beeldende kunst, theater of iets anders creatiefs kunnen doen. Voor die kinderen betalen we de contributie / het lesgeld en in bepaalde gevallen de benodigde attributen.

Evenementen

De gemeente Middelburg probeert in 2021 weer een gevarieerd aanbod van culturele activiteiten en evenementen te presenteren om zo de levendigheid van de binnenstad te versterken en de uitstraling te verbeteren. Het subsidiebeleid voor evenementen is erop gericht om ook in het voor- en naseizoen evenementen te stimuleren. Door de noodzakelijke bezuinigingen is gekozen voor een subsidiering van gevestigde evenementen (Kunst en Cultuurroute, Jazzfestival, City of Dance, Middelburg Winterstad). Daarnaast moeten ook nieuwe initiatieven mogelijk zijn. Voorbeelden daarvan in de afgelopen jaren zijn de Popronde, de Stadsfeesten, de Nacht van de Nacht en het Kick-off festival. Om het imago van Middelburg te bevestigen als evenementenstad zijn ook sportieve evenementen in het aanbod opgenomen, zoals de wielerronde Tacx Pro Classic en de Beach Games op de Markt.

Kunst en cultuur

Voor 2020 zijn de subsidies uitbetaald en wordt bij de afrekening maatwerk toegepast, waarbij de intentie is uitgesproken dat coulant wordt omgegaan met het niet nakomen van de prestatieafspraken. Gelukkig is ook een deel van de rijkssteun in samenwerking met de provincie Zeeland ook in Zeeland terecht gekomen. Met de provincie kijken we hoe deze steun mede kan worden aangewend om de sector Corona-proof te maken.

De verwachting is dat de 1,5 meter samenleving ook in 2021 gevolgen heeft. Dit betekent dat in overleg met betrokken instellingen moet worden bekeken welke gevolgen dit heeft voor de te maken prestatieafspraken en dus voor het aanbod in onze stad. De situatie kan bij wijze van spreken morgen anders zijn, dat maakt het moeilijk om hier nu al concreet op voor uit te lopen.

Cultureel Profiel

Middelburg blijft een actief beleid voeren om kunst en cultuur te ondersteunen. Zoveel mogelijk met de sector samen en daarbij wordt de stedelijke samenwerking gezocht omdat kunst en cultuur een belangrijke onderlegger is voor de ontwikkeling van het stedelijk gebied en eigenlijk voor geheel Walcheren en Zeeland. Deze samenwerking wordt samen met de Provincie Zeeland in Z4 verband vormgegegeven. Dit heeft geleid tot de uitwerking van een Bidbook, waarin de overheden aangeven vergaand samen te willen optrekken. Juist deze samenwerking heeft er toe geleid dat de minister Zeeland heeft aangewezen als 1 van de 15 stedelijke regio’s. Vanuit deze stedelijke regio hebben wij de aanvragen van 3 organisaties voor de landeijke Basis Infratructuur (BIS) ondersteund. Twee organisties in Middelburg (Zeeuws Museum en de SBKM/Vleeshal) ontvangen vanaf 2021 vier jaar lang rijkssteun.

Podiumkunsten

Uitvloeisel van het raadsbesluit over de profilering van het podiumaanbod is de vergaande samenwerking tussen de Stichting Zeeuwse Concertzaal, Schouwburg Middelburg BV en inmiddels ook de Oostkerk. Afstemming van het aanbod, kaartverkoop gezamenlijke promotie etc. zijn de resultaten van deze samenwerking. Deze samenwerking wordt in 2021 verder geïntensiveerd mede ingegeven door de insteek dat de in 2020 in het kader van Corona ontvangen rijkssteun voor Zeeland Theaters een breder effect binnen de keeten moet krijgen.

Beeldende kunst

De Stichting Beeldende Kunst Middelburg (SBKM) was voor haar programmering in de Vleeshal mede afhankelijk van de bijdrage van het Mondriaanfonds. Voor 2019 en 2020 bedroeg die bijdrage € 160.000 per jaar. De SBKM heeft met succes een aanvraag ingediend om in aanmerking te komen voor een bijdrage in het kader van de landelijke Basis Infra Structuur (BIS) Vanaf 2021 ontvangt de SBKM 4 jaar lang € 495.000 rijkssteun. Met name de onderdelen experimentele tentoonstellingsvormen en de talenontwikkeling van jonge curatoren uit het beleidsplan waren voor de Raad voor Cultuur reden om hierover een positief advies uit te brengen aan de minister.

Middelburg ontvangt sinds 2009 een decentralisatie-uitkering Beeldende Kunst en Vormgeving van € 150.000. Deze uitkering wordt gebruikt ter dekking van onze uitgaven op dit gebied. Voorwaarde is dat Middelburg ook minimaal € 150.000 uit eigen middelen bijdraagt aan hedendaagse beeldende kunst. Het aanbod moet ook uitstraling hebben voor de regio. Het CBK-Zeeland organiseerde (mede in het kader van Middelburg 800) in 2017 met succes voor de 2e keer de grote buitenmanifestatie Façade in Middelburg. De gemeenteraad heeft in juni 2018 besloten in te stemmen met een nieuwe manifestatie in 2022 en deze te financieren ten laste van de decentralisatie-uitkering BKV. In 2021 krijgt de voorbereiding hiervan concrete vorm.

Milieueducatie

Voor Natuur- en milieueducatie Walcheren zijn de speerpunten voor 2021:

• Vitaliteit en gezondheid

• Klimaatadaptatie

• Afval

• Energie en duurzaamheid

De coronacrisis heeft gevolgen gehad voor de waardering van de natuur en het buiten zijn in zijn algemeenheid. Natuur- en Milieueducatie initiatieven als stoepplanten benoemen, beestjessafari en moestuinieren kregen een andere betekenis. Naast de digitalisering van veel lessen blijft de basistaak voor NME het tastbaar én zichtbaar maken van de natuur! Er is een verband tussen gerichte educatie op school en kennis, houding en gedrag op latere leeftijd.

Bibliotheekwerk

Na de bezuinigingsoperatie van de provincie op zowel Zeeuwse Bibliotheek en Scoop en de bezuiniging van de gemeente op het Openbaar Bibliotheek gedeelte van de ZB zijn beide organisaties gefuseerd tot een nieuw instituut: ZB (Bibliotheek en planbureau voor Zeeland). In 2017 heeft de KWINK-groep deze fusie geëvalueerd. Hiermee heeft het instituut een grote stap gezet naar een moderne toekomstbestendige bibliotheek. Deze voorziet in alle functies die van een openbare bibliotheek worden verwacht. In de prestatieafspraken met de ZB komt dit terug. Een aantal maatschappelijke organisaties heeft in de loop van 2019 ervoor gekozen om zich in het ZB gebouw te vestigen. Dat geeft al vanaf 2020 een inhoudelijke versterking, maar betekent ook een doelmatiger gebruik van het gebouw.

Groen in de Woonomgeving / Actualisatie groenbeleidsplan

In mei 2017 is het groenbeleidsplan geactualiseerd en vastgesteld door college. De veranderde wet- en regelgeving, met een verbod op chemische onkruidbestrijding (per 1 november 2017 is het gebruik chemische onkruidbestrijding in openbaar groen niet meer toegestaan) en een nieuwe Wet Natuurbescherming zorgen voor andere accenten in het groenbeleid. Er wordt in 2021 verder gewerkt met een vernieuwd beheerssysteem, de inzet van Orionis wordt nader bekeken en ook belangrijk is de burgerparticipatie. Dit alles heeft invloed op de organisatie van beheer van de groene openbare ruimte.

Exploitatie cultureel erfgoed, archeologie

Gemeenten hebben een wettelijke plicht (Erfgoedwet, dadelijk ook de Omgevingswet) om een archeologiebeleid te hebben en dit in bestemmingsplannen te verankeren. Middelburg onderhoudt in samenwerking met Veere en Vlissingen tot dat doel de Walcherse Archeologische Dienst (WAD). De WAD is verantwoordelijk voor het opstellen en implementeren van beleid op het gebied van de archeologie. De WAD verzorgt de bestemmingsplanbijdragen en op basis hiervan de advisering bij vergunningaanvragen. De WAD adviseert bij projecten van de drie Walcherse gemeenten, externe instanties en particulieren. De WAD is in 2021 betrokken bij de voorbereiding, aanbesteding en directievoering van archeologische onderzoeken ten behoeve van de archeologische advisering bij het in ontwikkeling brengen van gebieden. Ook voert de WAD in 2021 enkele onderzoeken in eigen beheer uit. Dit gebeurt uitsluitend bij projecten waar de gemeente opdrachtgever is. Voor de uitvoering van dit onderzoek heeft de WAD zich in lijn met de Erfgoedwet in 2017 moeten certificeren. Voor de instandhouding van het certificaat vinden jaarlijks interne en externe audits plaats. Met perspublicaties, presentaties, lezingen en een website worden inwoners op de hoogte gehouden van de onderzoeken. Ook geeft de WAD lessen op scholen.

Recreatie en toerisme

Met name in het voorseizoen in 2020 heeft de toeristische sector, ook in Middelburg, een enorme klap gekregen door de lockdown veroorzaakt door COVID-19. Hetgeen ook aanzienlijke effecten had op de binnenstad (detailhandel en horeca). De zomer van 2020, met name in de maanden juli en augustus, heeft daarentegen weer een en ander goedgemaakt. In deze maanden was het regelmatig extreem druk in de binnenstad van Middelburg. Dusdanig, dat er diverse extra maatregelen genomen moesten worden om de toeristen-/bezoekersstromen “enigszins te kunnen managen”. Wat de concrete gevolgen van de lockdown echter precies zijn, valt nu nog moeilijk te zeggen. E.e.a. zal ook afhangen van naseizoen.

Voor 2021 is het nog moeilijk voorspellingen te doen. Fysieke beurzen zullen (veelal) nog niet doorgaan en ook groepsreizen (riviercruises, busreizen) zullen nog maar mondjesmaat op gang komen. De nadruk voor 2021 zal daarom liggen op seizoen spreiding, individuele toeristen en online promotie (gericht op de schouderseizoenen).

De uitkomsten van de in 2019 uitgevoerde enquête naar het draagvlak voor toerisme onder inwoners in Middelburg was positief. Echter, door de maanden juli en augustus in 2020, zou een nieuwe enquête wel eens tot een ander resultaat kunnen leiden. De maanden juli en augustus vormen een aandachtspunt. Al moet wel opgemerkt worden dat situatie omtrent COVID-19 hier een grote rol in speelt (meer Nederlandse toeristen, meer Belgen en Duitsers omdat men vakantie toch dichter bij huis zocht in 2020).

Medio 2020 vindt de aanbesteding voor het toeristisch informatiepunt plaats (frontoffice). Zodat men naast online informatie ook nog steeds op een fysiek punt in de stad informatie kan inwinnen.

Vanuit het Europees project Cupido zullen we in het najaar van 2020 samen met ondernemers toekomstscenario’s (voor de korte en lange termijn) uiteen zetten. De situatie m.b.t .COVID-19 is daarbij een complicerende factor die de noodzaak van een duidelijke positionering alleen maar vergroot.

Effecten maatregelen financieel herstelplan

Geen inflatiecorrecties 2021-2024 subsidies (2,3%)

Onderdeel van het financieel herstelplan is het niet toepassen van de inflatiecorrectie op de subsidies. Voor 2021 betreft dit een correctie van 2,3%. Alle gesubsidieerde organisaties hebben begin augustus van ons een brief ontvangen waarmee ze ingelicht zijn over de mogelijkheid dat we de subsidies 2021 korten. In dat verband wordt het niet toepassen van de inflatiecorrectie voor 2021 haalbaar geacht.

Met subsidieontvangers is nog niet gesproken over de eventuele gevolgen hiervan. De gevolgen zijn dus ook nog niet te voorspellen. Wat we wel weten is dat de coronacrisis al diepe financiële sporen heeft achtergelaten bij de horeca, de sport- en cultuursector. De meesten houden net het hoofd boven water, maar als de 1,5 meter samenleving blijft dan is eerder extra geld of vermindering van prestaties nodig om voort te kunnen en het aanbod enigszins voor Middelburg te behouden. Echter om de gemeentelijke financiën verder weer gezond te maken en onze positie structureel te verbeteren, moet iedereen bijdragen en/of een inspanning leveren.

Naast een lastenverhoging herijken we ook de subsidiekaders. We ontkomenen er niet aan ook op het verstrekken van subsidies (zowel de direct als indirecte subsidies) duidelijke keuzes te maken. Wij zijn van mening dat bezuinigingen nodig zijn, maar willen goed kijken waar en in welke mate dat kan. Door het niet toepassen van de inflatiecorrectie in de periode 2021-2024 kunnen we het proces om te komen tot de herijking en implementatie van de subsidiekaders, zorgvuldig doorlopen. Tegelijkertijd stelt het subsidieontvangers in staat zich ook hierop voor te bereiden.

Verlaging bijdrage vastgoed-BV Zwembad

Door bijstelling van de exploitatie van de Vastgoed BV (Zwembad) en een fasering van toekomstige vervangingsinvesteringen kan de gemeentelijke bijdrage van participanten (Middelburg en Vlissingen) aangepast worden.

Vrijval restant krediet Schouwburg

Het krediet voor de verbouw Schouwburg bleek niet geheel nodig te zijn. Vrijval van het restant krediet levert jaarlijks minder kapitaallasten (rente en afschrijving) op.

Hogere bijdrage SPUK-regeling

De Specifieke Uitkering Stimulering Sport (SPUK) is bedoeld als fiscale compensatie - het niet meer kunnen compenseren van BTW - voor sportvoorzieningen. Deze bijdrage fluctueert jaarlijks op basis van de werkelijke uitgaven (investeringen en exploitatielasten). De werkelijke bijdrage in 2019 was ca. € 135.000 hoger dan de raming in 2020 en latere jaren. Op basis hiervan stellen wij voor om de raming te verhogen en het risico te nemen dat we in een bestuursrapportage of jaarrekening een keer een tegenvaller moeten melden.

Tabel maatregelen financieel herstelplan

1. ¹ nr 42: Conform raadsbesluit financieel herstelplan - 30 september 2020

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?