Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

We richten ons op het planmatig inrichten van de leefruimte. Hierbij houden wij rekening met individuele en gemeenschappelijke belangen. We zetten in op het realiseren van een passend woningbestand, afgestemd op de vraag van de verschillende doelgroepen.

Actueel: Middelburg biedt een gevarieerd aanbod van woningen in verschillende woonmilieus. Het doel is om in 2040 tot een optimale match van vraag en aanbod te komen. Om dit te bereiken plant de gemeente ook in 2021 nieuwbouw en werkt de gemeente samen met Woongoed en Woningbouwvereniging Arnemuiden bij renovatie, nieuwbouw en verduurzaming van woningen. We stimuleren de bewoners om hun huis levensloopbestendig te maken en te verduurzamen.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Kwaliteitsatlas 2030 (herzien)

• Participeren Leren en Doen (2017)

• Stec-rapporten Walcherse woningmarkt (2019)

• Masterplan Mortiere 1998

• Woonvisie 2016-2020

• Actieplan grondbedrijf 2015

• Nota grondbeleid 2016

• Vigerende bestemmingsplannen

Wat willen we bereiken?

Maatschappelijk effect - Ruimtelijke ordening

Een stad met een goed woonklimaat, met passende woonruimte voor alle doelgroepen en leeftijdscategorieën.

Doelstellingen

1. Zowel kwalitatief als kwantitatief monitoren van de woningmarkt ten einde te kunnen inspelen op vraag en behoefte, resulterend in vraaggericht bouwen, - ontwikkelen en indien nodig sloop.

2. Bestemmingsplannen tijdig herzien zodat (nieuw) beleid ten uitvoer kan worden gebracht en voorbereidingen treffen voor het omzetten van de bestemmingsplannen naar een omgevingsplan, in verband met het per 1 januari 2022 van kracht worden van de Omgevingswet.

Maatschappelijk effect - Grondexploitatie

Grondbeleid en grondexploitatie is dienstbaar aan beleid voor wonen, werken en recreëren en is een middel om doelstellingen op deze terreinen te realiseren.

Doelstellingen

1. Het gaat de gemeente om maatschappelijk gewenst ruimtegebruik, maatschappelijk effect en de meest optimale prijs/kwaliteitsverhouding. Voor meer informatie over grondbeleid en grondexploitatie wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid in deze begroting.

Maatschappelijk effect - Wonen

Aanwezigheid van voldoende woningen en verschillende woonmilieus om de huidige en toekomstige huishoudens van Middelburg te huisvesten.

Doelstellingen

1. Middelburg ziet kans om door middel van bijzondere en aantrekkelijke woonmilieus inwoners van buiten te trekken en om bewoners te behouden voor de gemeente

2. Het behouden van gelijke kansen in de huursector voor de doelgroepen waaronder jongeren, senioren en gezinnen

3. Voorzien in voldoende huisvesting voor (toekomstige) studenten

4. Het verkleinen van de stap naar de koopwoningmarkt met de regeling starterslening

5. Middelburg wil voor jong en oud een levensloopvriendelijke gemeente zijn. We willen zorgen dat iedere bewoner van Middelburg zo lang mogelijk optimaal kan blijven functioneren in een zelfgekozen woning en woonomgeving 

6. Een kwalitatieve en energetische verbetering van de woningvoorraad. Zowel in de huur- als koopsector.

7. Het verduurzamen van monumenten

8. Voldoen aan de taakstelling huisvesting statushouders

Maatschappelijk effect - Woonomgeving / leefbaarheid

Het vergroten van de betrokkenheid van de bewoners bij het reilen en zeilen in de wijk/kern waarin zij wonen, concreet op projecten en rekening houdend met de uitgangspunten van Participeren, doen en leren en het wijkgericht werken.

Doelstellingen

De uitwerking van de algemene doelstellingen zijn in het programma “bestuur en ondersteuning” opgenomen. De specifieke voor dit programma zijn:

1. Betere afstemming van de uitvoering op behoeften vanuit de wijken en andere direct betrokkenen, gericht op de directe leefomgeving. Daarbij niet alleen afgaan op objectieve kwaliteitsnormen, want ook de (subjectieve) beleving van kwaliteit volgens wijkbewoners speelt een rol.

2. Het verbeteren van de leefbaarheid in de wijken door de aanpak van bewonersoverlast.

3. Investeren in de sociale en fysieke infrastructuur van de wijk Dauwendaele.

Wat gaan we daarvoor doen?

Participeren, doen en leren: wijkgericht werken en overheidsparticipatie

Door de implementatie van de nota Participeren Doen en Leren binnen de organisatie werken we vanaf 2019 verder aan het verbeteren en professionaliseren van wijkgericht werken. De evaluatie van diverse participatietrajecten (die eerst in 2019 zou plaatsvinden) gaat in september 2020 van start en krijgt dus in 2021 opvolging. De intentie is dat inwoners meer mogelijkheden krijgen om hun behoeften ten aanzien van hun leefomgeving kenbaar te maken. Het gaat hierbij zowel om het actief melden van knelpunten in de buurt, als om het meedoen bij het maken van uitvoeringsplannen voor bijvoorbeeld speelplekken of om het zelf nemen van verantwoordelijkheid bij het oplossen van ervaren problemen, bijvoorbeeld door zogenaamde bewonersinitiatieven te starten. Eind 2020 wordt een digitaal participatieplatform gelanceerd, dat in eerste instantie vooral voor de Omgevingsvisie ingezet wordt en later breder uitgerold wordt.

Aanpak bewonersoverlast

Door een goede samenwerking met de wijkagenten, buurtbemiddeling van Welzijn Middelburg en overige partijen (woningbouwcorporaties, maatschappelijke werk, de BOA’s, TIM, Emergis) wordt bewonersoverlast zoveel mogelijk aangepakt. In 2020 is daar het OGGZ-netwerk aan toegevoegd (zie programma Bestuur en Ondersteuning). Op deze wijze is bewonersoverlast in een sluitend netwerk opgepakt.

Gevarieerd woonaanbod

Middelburg biedt een gevarieerd aanbod van woningen in verschillende woonmilieus. Het doel is om in 2040 tot een optimale match van vraag en aanbod te komen. Daarbij is uitgegaan van de bevolkingsontwikkeling, het aantal starters, doorstromers, ouderen etc. Om dit te bereiken plant de gemeente ook in 2021 nieuwbouw en werkt de gemeente samen met Woongoed en Woningbouwvereniging Arnemuiden bij renovatie, nieuwbouw en verduurzaming van woningen. Ook stimuleert de gemeente bewoners om hun huis levensloopbestendig te maken en te verduurzamen.

Omgevingswet

Op 1 januari 2022 is de nieuwe Omgevingswet van kracht. Voorsorterend daarop, zet het college in op het maken van een Omgevingsvisie. Omdat er veel komt kijken bij de omschakeling naar de Omgevingswet, is in de zomer 2018 een kernteam Omgevingswet gevormd. In december 2018 is de Omgevingswet door de raad tot strategisch project benoemd en in januari 2019 de volgende projecten gestart: Omgevingsvisie; Omgevingsplan; Wet- en regelgeving en Digitaal stelsel. Bij zowel de Omgevingsvisie (dat de Kwaliteitsatlas vervangt) als het Omgevingsplan (dat alle bestemmingsplannen op termijn vervangt), staat de burger centraal. Visie en plan worden in co-creatie met andere overheden, maatschappelijke organisaties, inwoners en bedrijven opgesteld.

De verkoop van bouwrijpe gronden

Voor 2021 zijn verkopen geraamd in de plannen Rittenburg fase III, Veersepoort fase V, Essenvelt, Mortiere, Nieuwland zuid en Hazenburg noord.

Bouw- en woonrijp maken van gronden

In 2021 wordt er bouwrijp gemaakt in de plannen Rittenburg III, Veersepoort fase V en Essenvelt. Het plan Sprencklaan wordt dan naar verwachting woonrijp gemaakt.

Het verkleinen van de stap naar de koopwoningmarkt

In de verschillende wijken en kernen zijn de starters actief. Voor 2021 worden ongeveer 15 aanvragen verwacht. Door stijgende woningprijzen vallen steeds minder woningen binnen het bereik van de starterslening.

Nieuwbouw sociale woningvoorraad

Middelburg wil een goede mix in de wijken van goedkope en duurdere woningen en appartementen, zowel koop als huur. Het hebben van voldoende sociale huurwoningen is belangrijk. Met de corporaties wordt gezocht naar mogelijkheden voor sociale woningbouw. Plannen die in 2021 in de realisatiefase en voor een deel nog in de ontwerpfase zitten: Rotterdamsekaai, Ritttenburg fase III, Sportlaan, Essenvelt en Sint Laurens.

Walcherse woningmarktafspraken

In 2019 zijn de Walcherse woningmarktafspraken door de provincie goedgekeurd en vastgesteld. Deze gelden tot en met 2025.

Energiebesparende maatregelen

In bestaande en nieuwbouw, in huur- en koopsector worden energiebesparende maatregelen getroffen in samenwerking met de partners. Met de woningcorporaties zijn prestatieafspraken gemaakt over woningen die energiezuiniger worden gemaakt met als uiteindelijk resultaat voor de kernvoorraad in 2020 gemiddeld een energielabel van B in 2020 en een gemiddeld energielabel A in 2025. In de nieuwbouw zijn energieneutrale woningen het uitgangspunt. Particuliere bouwers worden gestimuleerd om energieneutrale woningen te bouwen. Bij de keuze van ontwikkelaars is het aspect duurzaamheid een belangrijke afwegingsfactor.

Levensloopbestendig wonen: nieuwbouw

Het voortzetten van het programma voor levensloopbestendige woningen en voorzieningen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten in de Woonservicezones. In een levensloopbestendige woning moeten alle belangrijke vertrekken zich op één verdieping bevinden. Vooral op de locaties in de nabijheid van de voorzieningen zijn levensloopbestendige woningen gepland in de particuliere en sociale koop- en huurmarkt. In vrijwel alle nieuwbouwplannen worden levensloopbestendige woning gerealiseerd, in sommige plannen (Veersepoort fase V, Zuidsingel, Sportlaan) zelfs het merendeel van het aanbod.

Levensloopbestendig wonen: bestaande voorraad

Mensen willen en moeten langer zelfstandig blijven wonen. De meeste mensen zullen blijven wonen waar ze nu ook wonen. Veelal zijn (kleine) aanpassingen nodig om prettig te kunnen blijven wonen in de woning. Bewoners in huur- en koopwoningen worden gestimuleerd om zelf maatregelen te nemen om hun woning meer levensloopbestendig te maken

Huisvesting statushouders

Asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben ontvangen mogen verhuizen naar eigen woonruimte. De taak om deze vergunninghouders te huisvesten ligt primair bij de gemeenten. Elke gemeente is verplicht naar verhouding van het aantal inwoners een aantal vergunninghouders te huisvesten. Het Rijk legt hen hiervoor halfjaarlijks een taakstelling op. Met de woningcorporaties worden prestatieafspraken gemaakt over hun aandeel in de huisvesting van statushouders. De provincie denkt in haar rol als toezichthouder mee met de gemeenten om op zoek te gaan naar (creatieve) oplossingen om dit grote aantal vluchtelingen met een verblijfsstatus te huisvesten. In 2021 zal de gemeente wederom voldoen aan haar taakstelling.

Strategisch project Mortiere (wonen)

In Mortiere zijn en worden voorzieningen gerealiseerd voor wonen, werken, winkelen en vrije tijd. Een groot deel van deze ontwikkeling, vooral het wonen en winkelen, vindt plaats binnen het kader van de in 2000 gesloten samenwerkingsovereenkomst met het Consortium Mortiere. Daarin participeren de projectontwikkelaars Heijmans en AM. In dit programma beschrijven we het onderdeel wonen. Het overige leest u in programma Economie.

In de Mortiere zien we de volgende ontwikkelingen: In 2020 bouwt het Consortium verder in fase 10 en mogelijk in fase 9. Nadat Bogor is afgehaakt, overweegt Woongoed alsnog om zelf woningen en appartementen te bouwen in fase 6B. Verder maakt het Consortium plannen om een appartementencomplex te realiseren op Het Eiland (fase 14). Ten slotte biedt het Consortium vrije kavels aan in fase 5A, maar dit aanbod wordt steeds minder. Omdat fase 5B is uitverkocht, wil het Consortium fase 5C eind van dit jaar in verkoop nemen. Dat krijgt in 2021 zijn beslag.

Effecten maatregelen financieel herstelplan

Geen bezuinigingen binnen dit programma

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?