Bestuur en Ondersteuning
Voor de gemeente Middelburg staat het vergroten van de betrokkenheid bij de gemeente en het vertrouwen in het bestuur centraal. Daarom organiseren we goede, efficiënte en moderne dienstverlening, betrekken we inwoners, ondernemers en instellingen op nieuwe manieren en zijn we zelf betrokken bij netwerken en initiatieven. Ook staan we voor samenwerking die ons versterkt.
In dit programma leest u over de plannen die vallen onder participatie en wijkgerichtwerken, dienstverlening en samenwerking.

Beleidskader
Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:
Wat willen we bereiken?
Maatschappelijk effect
We betrekken inwoners op nieuwe manieren en zijn zelf betrokken bij netwerken en initiatieven. Wij organiseren goede, efficiënte en moderne dienstverlening. We staan open voor samenwerking die ons versterkt.
Doelstellingen
Het verrijken van plannen door inwoners en andere betrokkenen in een vroeg stadium te informeren en te betrekken: burgerparticipatie.
Ruimte geven aan en stimuleren van initiatieven in de samenleving die een bijdrage leveren aan onze maatschappelijke opgaven: overheidsparticipatie.
Betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving, gemeentelijke besluitvorming en maatschappelijke opgaven.
Een sterke sociale basis en gemeenschapszin in buurten, wijken en dorpen.
Het verbeteren van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen.
Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente efficiënt en effectief omgaat met de financiën en dat de middelen op een rechtmatige manier worden ingezet.
Samenwerken ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen en bijdragen aan de Zeeuwse opgaven.
Wat gaan we daarvoor doen?
Doelstelling 1 t/m 4: Betrekken van inwoners en andere betrokken bij de gemeente
We betrekken en informeren inwoners en andere betrokkenen in een vroeg stadium bij plannen over de leefomgeving en bestuurlijke besluitvorming. Daarnaast geven we ruimte aan initiatieven in de samenleving die een bijdrage leveren aan onze maatschappelijke opgaven. Participatie en bewonersinitiatieven zijn immers één van de vier gedeelde opgaven van raad en college.
Participatie
In 2026 zetten we uiteraard de ingeslagen weg van participatie voort. We blijven het belangrijk vinden dat inwoners op tijd worden betrokken bij onze plannen. Participatie vindt plaats bij allerlei projecten, samenwerkingsvormen binnen wijken en dorpen en bij alle onderwerpen van de toekomstige Omgevingswet. Burgerparticipatie wordt in beginsel toegepast wanneer het te verwachten is dat belanghebbenden in hun belangen geraakt kunnen worden naar aanleiding van beleid, plannen, projecten of programma’s. De vorm van participatie hangt af van de impact die te verwachten is.
Het is en blijft de uitdaging om ook het 'stille midden' te vinden en te betrekken. Daarmee bedoelen we inwoners die ook wensen, zorgen of ideeën hebben, maar minder snel van zich laten horen. Tegenstanders roeren zich vaak wel. Inwoners die ook wensen, zorgen of ideeën hebben, laten vaak minder snel van zich laten horen.
De afgelopen jaren hebben we veel geparticipeerd. De ene keer succesvoller dan de andere keer. Hier hebben we samen veel van geleerd. Eén van de belangrijkste lessen is dat we vóór de start van een participatietraject duidelijkheid moeten hebben over de kaders. Door aan de voorkant helderheid te scheppen, managen we verwachtingen bij onze inwoners en andere belanghebbenden. Bij complexe projecten, waar tegengestelde belangen zijn, is het bevoegd gezag (gemeenteraad of college van B&W) aan de voorkant duidelijk over de kaders van participatie.
Als het gaat om participatie zetten we altijd meerdere middelen in, zoals enquête op MiddelburgOntmoet, bijeenkomsten, klankbordgroepen en straatinterviews.
Daarnaast staat nog altijd de officiële inspraakprocedure open, zodat een ieder een zienswijze naar voren kan brengen. Om deze afspraken goed te borgen bij ambtenaren die ermee te maken krijgen, heeft een grote groep medewerkers daarin training gekregen. Dit zetten we komende jaren voort.
Aanbeveling raadsonderzoek Trekdijk
Medio 2025 is het rapport "Leren van de Trekdijk" door Necker opgeleverd. Dit rapport is het eindproduct van het raadsonderzoek naar de gebiedsontwikkeling Trekdijk. De aanbevelingen zijn door het college en gemeenteraad besproken. Voorafgaand hieraan hadden college en raad al wel aangegeven zich in de aanbevelingen te herkennen. Als het gaat om de aanbeveling over participatie en bewonerbetrokkenheid kunnen we wel al zeggen dat dit meenomen wordt in het op te stellen beleidskader en de actualisatie van de participatie- en inspraakverordening.
Participatie- en inspraakverordening
We werken nu bijna 4 jaar met de participatie- en inspraakverordening. We hebben de afgelopen jaren gemerkt dat het echt goed is dat we de verordening hebben, maar dat deze ook op een aantal punten aanpassing nodig heeft. Eind 2025 presenteren we de evaluatie van de huidige verordening en wordt een aangepast beleidskader participatie opgesteld. Hierin nemen we de uitkomsten van de evaluatie mee. In het verlengde daarvan leggen we in 2026 een aangepaste verordening aan uw gemeenteraad met bijbehorende beleidsregels aan uw gemeenteraad voor.
Wijkgericht werken
In de basis
De gemeente Middelburg kent elf wijken en dorpen, ieder met een eigen identiteit. Iedere wijk heeft een eigen wijkmanager, wijkwethouder en een wijkbudget. Sommige wijken en dorpen hebben een wijkteam. De wijkteams zijn onze oren en ogen in de wijk. Bij ontwikkelingen betrekken we dan ook onze wijkteams. Speelt er iets in een wijk, dan meldt het wijkteam dit ook gemakkelijk bij de wijkmanager of wijkwethouder. In de wijken en dorpen waar een wijkteam (of dorpsvereniging) actief is, organiseert deze club van betrokken bewoners twee keer per jaar een wijkontmoeting c.q. wijktafel. De wijkmanager, wijkwethouder en netwerkpartners zijn daarbij aanwezig. Dit is één van de manieren om als gemeente zichtbaar en dichtbij te zijn in de samenleving. In de meeste wijken heeft de traditionele vorm van de wijktafel een verandering ondergaan: minder formeel, meer op thema en op verbinding gericht.
Speerpunten
Onze stip op de horizon zijn leefbare buurten en wijken, waar inwoners medezeggenschap hebben over hun eigen leefomgeving. Leefbare buurten en wijken, waar doe-kracht van inwoners wordt gesignaleerd, gefaciliteerd en gestimuleerd. Leefbare buurten en wijken, met een sterke sociale cohesie of zelfs sterke coalities, zodat we samen zorgdragen voor onze maatschappelijke opgaven.
In de notitie wijkgericht werken ‘Samen zichtbaar en dichtbij’ is daartoe een vijftal speerpunten geformuleerd, te weten:

Versterken interne en externe samenwerking
De afgelopen jaren is veel inzet gepleegd op het versterken van onze netwerken. Zowel intern als extern in de wijken en met onze netwerkpartners. De wijkmanagers werken onverminderd door aan het leggen van nieuwe verbindingen en het onderhouden van relaties tussen de verschillende disciplines in de organisatie, onze netwerkpartners (zoals Vizita, de wijkagenten en Woongoed) en in de samenleving.
Vele jaren lang hebben we in alle wijken gewerkt met wijkteams. We zien dat veel wijkteams kwetsbaar zijn of zelfs stoppen. In sommige wijken zoeken inwoners zelf naar alternatieve vormen, dat wil zeggen niet meer in vast verband met traditionele (bestuurs)functies. In de dorpen geldt dit niet. Hier zijn de dorpsverenigingen stabiel en stevig verankerd. Maar hier geldt ook dat de gemiddelde leeftijd hoog is. Maar of er nu een wijkteam in een wijk is, een bewonersorganisatie of een actieve straat: het zijn allemaal betrokken bewoners. We zijn blij met elke actieve constructieve club. Dat vraagt om een andere blik en een ander doel: niet per se het in standhouden van wijkteams, maar het vinden en binden van betrokken bewoners. Ontmoeting staat hierbij centraal en is het startpunt voor goede gesprekken over wat er leeft en speelt in de wijken.
In de wijken waar men gesteld is op de traditionele wijktafels, blijven deze nog bestaan. Aanvullend organiseren we in samenwerking met samenwerkingspartners en collega’s ook andere wijkontmoetingen. Op die manier ontmoeten we ook inwoners die niet naar de wijktafel komen en krijgen we zicht op nieuwe sleutelfiguren en krachten in de wijk.
Integrale wijkaanpak
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet is nog meer aandacht gekomen voor wijkaanpak en participatie. De komende jaren gaan we in onze wijken (en dorpen) aan de slag met een integrale wijkaanpak. In Nieuw- en Sint Joosland en in ’t Zand-Stromenwijk-Rittenburg zijn we in 2025 gestart. We doen, leren en evalueren. Zo werken we toe naar een optimale methode en vullen we onze gereedschapskist voor nieuwe vormen van dorps- en wijkdemocratie. Het is de bedoeling om dit proces in alle 11 wijken en dorpen te doorlopen.
Deze aanpak is participatie ten voeten uit: waardegedreven vanuit het perspectief van onze inwoners. We zetten een breed palet van participatiemethoden in om zoveel mogelijk inwoners te bereiken. We trekken hierbij samen op met Woongoed en Vizita.

De integrale wijkaanpak levert een drieluik aan producten op: een wijkanalyse, een wijkplan en een wijkvisie. De wijkvisie is de uitwerking van de gemeentelijke Omgevingsvisie Middelburg 2050 en beschrijft de gewenste ontwikkeling van de wijk. Zo’n visie is essentieel om over langere tijd met alle betrokken partijen te werken aan leefbaarheidsvraagstukken en opgaven. Een gedeelde visie zorgt bovendien voor samenhang tussen opgaven, projecten en interventies. Deze worden vertaald naar een wijkplan: een actieplan gericht op het doorvoeren van verbeteringen in de fysieke leefomgeving in de wijk voor de korte termijn.
Ontmoetingsplekken in de wijk
Bij welzijnsaccommodaties staan ‘ontmoeting’ centraal. Een goed functionerend ontmoetingscentrum is gemeenschap-versterkend. Een plek met veel activiteiten waar inwoners en in de wijk werkende organisaties gebruik van maken. Door ontmoeting neemt de onderlinge betrokkenheid toe. Mensen vergroten hun persoonlijke netwerk waardoor zij dagelijkse problemen beter kunnen opvangen.
In sterke gemeenschappen neemt zelfredzaamheid toe, zijn mensen gezonder, daalt de criminaliteit, wordt tolerantie versterkt en kunnen meer mensen meedoen. Er ontstaan vitale wijken. Dit draagt bij aan het versterken van de sociale basis, een belangrijke doelstelling uit de zorgvisie ‘Het Middelburgs model’.
In 2023 zijn we voor twee van onze welzijnsaccommodaties al over gegaan van commercieel naar sociaal beheer. De maatschappelijke component staat hierbij bovenaan. Vrijwilligers en maatschappelijke organisaties die bij het centrum zijn betrokken, werken samen met een professioneel beheerder bij het uitvoeren van de beheertaken. De koffie en thee zijn goedkoop. Wijkcentra worden zo laagdrempeliger, ook voor de meer kwetsbare doelgroepen. De wijkcentra in Sint Laurens en in Zuid bruisen hierdoor meer als daarvoor. Bovendien voelen bewoners zich betrokken bij het wijkcentrum en regelen veel dingen zelf.
Het sociaal beheer zal gefaseerd in de overige wijkcentra worden geïntroduceerd. Dit vraagt maatwerk. Per locatie verschillen de behoeften en mogelijkheden voor de inzet van vrijwilligers en maatschappelijke organisaties. In Nieuw- en Sint Joosland en ’t Zand - Stromenwijk – Rittenburg pakken we dit mee in de integrale wijkaanpak.
Middelburg Ontmoet
Middelburg Ontmoet is onze digitale ontmoetingsplek vóór en dóór Middelburgers. Hier kunnen inwoners en organisaties informatie brengen en halen. Op dit platform worden (eerste) verbindingen gelegd tussen (maatschappelijke) organisaties en inwoners en inwoners onderling.
In de doorontwikkeling van de wijktafels, voegen we een ‘offline’ component toe aan Middelburg Ontmoet. Onder de noemer Middelburg Ontmoet ‘live’ organiseren we en faciliteren we ontmoetingen in de wijken. We sluiten daarbij ook aan bij bestaande wijkactiviteiten en -ontmoetingen.
Naast de traditionele wijktafels, hebben we in veel wijken al andere vormen van wijkontmoetingen gehad. Klein, laagdrempelig, meebewegend op ontwikkelingen in de wijk zelf of in samenwerking met collega’s van de vakafdelingen die ‘op thema’ de wijken in gaan. Dit bouwen we verder uit. Er komt een mobiel ontmoetingspunt: Een gezellige keet die we flexibel en gemakkelijk in kunnen zetten in wijken en buurten. Ook rollen we in 2026 de Lief & en Leedstraten uit. In een Lief & Leedstraat besteden bewoners extra aandacht aan een buur als dat nodig is. Met de Lief & Leedstraten stimuleren we ontmoeting tussen bewoners onderling.
Maatschappelijke initiatieven
In Middelburg vinden we het belangrijk dat inwoners ruimte - en hulp - krijgen bij eigen initiatieven om hun leefomgeving mooier te maken. Steeds vaker kloppen inwoners aan met een initiatief. Daarbij wordt van de gemeente gevraagd om actief mee te denken over mogelijkheden om hun initiatief te realiseren. Wellicht zelfs buiten de gebaande paden. Denk daarbij aan financiële middelen, ruimtelijke en wettelijke kaders. Dit vraagt om een overheidsorganisatie die daarop inspeelt en maatschappelijke initiatieven stimuleert en faciliteert (een responsieve overheid).
Sinds twee jaar is wijkgericht werken formeel het contactpunt voor bewonersinitiatieven ofwel maatschappelijke initiatieven. Dit was een van de afspraken in onze participatie- en inspraakverordening. In 2025 heeft het collega van B&W de handreiking voor maatschappelijke initiatieven vastgesteld. In 2026 rollen we de werkwijze voor maatschappelijke initiatieven verder uit.
Doelstelling 5: het verbeteren van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen
Goede dienstverlening betekent een grotere tevredenheid van burgers, bedrijven en instellingen over onze dienstverlening.
In 2025 is daarom gewerkt aan een dashboard met kerncijfers over de dienstverlening. In 2026 wordt een start gemaakt met de doorontwikkeling van de dienstverlening. We willen inwoners en ondernemers snel en goed helpen met antwoorden op hun vragen en actuele informatie over hun aanvragen. In 2026 werken we aan onder meer een geavanceerde interne kennisbank, kwaliteitsmetingen, procesverbeteringen en training van medewerkers.
Voor meer informatie wordt verwezen naar de paragraaf bedrijfsvoering van deze begroting.
Prestatie |
|---|
Het verrijken van plannen door inwoners en andere betrokkenen in een vroeg stadium te informeren en te betrekken: burgerparticipatie. |
Ruimte geven aan en stimuleren van initiatieven in de samenleving die een bijdrage leveren aan onze maatschappelijke opgaven: overheidsparticipatie. |
Betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving, gemeentelijke besluitvorming en maatschappelijke opgaven. |
Een sterke sociale basis en gemeenschapszin in buurten / wijken en dorpen. |
Het verbeteren van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen. |
Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente efficiënt en effectief omgaat met de financiën en dat de middelen op een rechtmatige manier worden ingezet. |
Samenwerken ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen en bijdragen aan de Zeeuwse opgaven. |
Doelstelling 6: burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat de gemeente efficiënt en effectief omgaat met de financiën en dat de middelen op een rechtmatige manier worden ingezet
Doelmatigheid en doeltreffendheid
Wij voeren doelmatig- en doeltreffendheidsonderzoek uit volgens de verordening artikel 213a Gemeentewet.
Rechtmatigheid
Op basis van de financiële verordening artikel 212 Gemeentewet toetsen wij de rechtmatigheid van de financiële beheershandelingen.
Voor meer informatie over beide onderwerpen verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfsvoering in deze begroting.
Doelstelling 7: samenwerken ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen en bijdragen aan de Zeeuwse opgaven
Door samenwerking willen we de bestuurlijke en ambtelijke kracht van de gemeente Middelburg versterken om zo lokale en regionale uitdagingen aan te pakken.
We werken samen, stemmen af en overleggen met Zeeuwse overheden. Naast afstemming over beleid, worden in die samenwerkingen belangen besproken en uitgewisseld en wordt gekeken hoe de Zeeuwse overheden gezamenlijk sterker kunnen zijn om hun maatschappelijke doelstellingen te bereiken. Denk daarbij ook aan een gezamenlijke strategische agenda richting het Rijk of de lobby voor rijksdiensten of goede instellingen voor vervolgonderwijs in Zeeland.
Door de hele organisatie wordt op beleidsterreinen samengewerkt. Van personeelszaken tot belastingen en van erfgoed tot jeugdzorg, van veiligheid en weerbare overheid tot cultuur. Hieronder wordt van een aantal overkoepelende samenwerkingsorganen aangegeven hoe zij in 2026 zullen bijdragen aan de doelstellingen van gemeente Middelburg.
Samenwerken aan lokale uitdagingen
Gemeenschappelijke regelingen
In 2026 voeldoen alle gemeenschappelijke regelingen waaraan de gemeente Middelburg deelneemt aan de nieuwe Wet Gemeenschappelijke Regeling (Wgr). Maar de ontwikkelingen staan niet stil. Zo zal er blijvend aandacht nodig zijn voor de RUD, Orionis Walcheren en de Muziekschool. De GR Publiek vervoer gaat zijn eerste volle jaar in en waarschijnlijk komt er een nieuwe GR Sociaal domein. Doel is het realiseren van een optimale samenwerkings- en organisatievorm voor het coördineren, voorbereiden en uitvoeren van regionale taken binnen het sociaal domein. De GGD en VRZ geven hun plannen richting één gemeenschappelijke regeling verder vorm.
In 2026 werken wij verder op basis van een nieuwe notitie verbonden partijen, waarin de afspraken uit het laatste VZG-rapport "Afspraken over samenwerken met gemeenschappelijke regelingen in Zeeland" zijn opgenomen en waarin de wetswijziging van de Wgr is verwerkt.
Overige lokale samenwerkingsvormen
Daarnaast wordt er met een aantal gemeenten samengewerkt op specifieke taakvelden zoals gemeentelijke belastingen, openbare verlichting en archeologie, de zogeheten gastgemeenteconstructie. We kijken ook over de grens en bezien op welke terreinen samenwerking op bepaalde gebieden met onder meer Vlaamse gemeenten opportuun is. Dit mede in relatie tot verwerving van Europese subsidies.
In 2026 gaan wij aan de slag met de uitkomsten van het onderzoek dat verdere samenwerkingsmogelijkheden verkent en dat wij met de gemeenten Veere en Vlissingen hebben opgepakt.
Bijdragen aan Zeeuwse opgaven
Overleg Zeeuwse Overheden (OZO)
Het OZO is een afstemmings- en overlegorgaan van Zeeuwse overheden. Bestuurders stemmen met elkaar af in thema-overleggen, die ambtelijk worden voorbereid. Naast afstemming op thema’s wordt er met de lobbyisten via het OZO gewerkt aan gezamenlijke lobby richting Den Haag en een Zeeuwse strategische agenda. Ook in 2026 doen wij dat bijvoorbeeld in de aanloop naar Prinsjesdag en voor de Zeeuwse ontmoetingen in Den Haag. Anderzijds komen landelijke vragen zoals over ruimte voor Defensie, de impact van kerncentrales in Zeeland, Elke regio telt, de herverdeling van rijksdiensten en de nota ruimte ook vaak via het OZO bij de Zeeuwse overheden binnen.
Het OZO is en gaat in 2026 met de aanbevelingen op basis van de evaluatie uit eind 2024/begin 2025 aan de slag. Het komende jaar neemt, in de samenwerking onder het OZO, het thema-overleg Zeeland 2050 een bijzondere plaats in.
Zeeland 2050
Na een initiatief van de toen nog waarnemend commissaris van de Koning in Zeeland en de provincie, is Zeeland 2050 nu een thema-overleg van het OZO en daarmee een toekomstperspectief van alle Zeeuwse overheden. Middelburg blijft zich voor Zeeland 2050, mede naar aanleiding van een motie van de gemeenteraad, in 2026 proactief opstellen en hierin een trekkersrol blijven spelen. Inzet is met name demografische groei, in het bijzonder van de beroepsbevolking, voldoende woningen, ontwikkeling van de energie-infrastructuur, goede voorzieningen en doorontwikkeling van vervolgonderwijs. Om een aantrekkelijk woon- en leefgebied te zijn, zijn onderdelen van de investeringsagenda met het Rijk voor langere termijn op onderwerpen als cultuur, zorg en leefbaarheid/bereikbaarheid van belang. In 2026 worden een strategische agenda Rijk-regio en afspraken met het Rijk over een gezamenlijke investeringsagenda verwacht. We zetten, samen met Veere en Vlissingen, vol in op de onderwerpen wonen, bereikbaarheid, vervolgonderwijs, cultuur en rijkswerkgelegenheid.
Stedelijk Netwerk Zeeland
De steden Vlissingen, Goes, Terneuzen, Zierikzee en Middelburg werken samen in het Stedelijk Netwerk Zeeland (voorheen Z4 en sinds de zomer van 2025 aangevuld met Zierikzee). Het Stedelijk Netwerk Zeeland speelt een belangrijke rol in de samenwerking en afstemming binnen Zeeland voor stedelijke- en verstedelijkingsvraagstukken. De burgemeesters van de steden Vlissingen, Goes, Terneuzen, Zierikzee (Schouwen-Duiveland) en Middelburg komen ook in 2026 regelmatig bij elkaar voor afstemming over stedelijke thema’s (woningbouw, veiligheid, cultuur) en voor afstemming over bijvoorbeeld de doelstellingen van stedelijke ontwikkeling binnen het Ruimtelijk arrangement Zeeland en Zeeland 2050.
In 2026 wordt ook gekeken naar de manier waarop de steden in een stedennetwerk aanvullend aan en onderscheidend van elkaar kunnen opereren, zodat de agglomeratiekracht van de Zeeuwse steden versterkt wordt.
Regiovisie
De actie- en uitvoeringspunten van de regiovisie Walcheren-Schouwen-Duiveland zijn in 2026 blijvend punten van onze inzet. Op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt wordt gekeken naar het arbeidspotentieel van statushouders, arbeidsmigranten en seizoensarbeiders. Op het gebied van bedrijfsvoering worden waar mogelijk de krachten gebundeld. In 2026 worden de resultaten verwacht van het onderzoek naar de hoeveelheid tijdelijke werknemers van elders, de sectoren waarin zij werken en hun woonsituatie in onze gemeenten.
VZG/VNG
Bestuurders van onze gemeente zijn voor gemeentelijke samenwerking en belangenbehartiging. Vanuit dit oogpunt zijn Middelburgse bestuurders vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur van de VZG. Vanuit de VZG worden bestuurders afgevaardigd in regionale en landelijke besturen. Twee collegeleden uit Middelburg zitten in landelijke VNG commissies. In 2026 vindt het jaarlijkse VZG-congres plaats in Middelburg.
Economische structuurversterking
De Zeeuwse overheden werken binnen de Economic Board Zeeland samen met het bedrijfsleven en de kennisinstellingen aan de versterking van de regionale economie. De focus ligt hierbij op energietransitie, watervraagstukken en voedselproductie, verbeteren van de brede welvaart in de regio en de versterking van het MKB. We gaan in regionaal verband in gesprek met het kabinet om economische impulsen voor de regio te realiseren. Ook sluiten we hiervoor aan bij de Merkorganisatie Zeeland.
De kenniseconomie is voor de gemeente Middelburg een belangrijke pijler onder de economie. Op basis van het medio 2025 uitgebrachte rapport vanuit de stuurgroep Campus Zeeland met de daarbij horende Zeeuwse strategische onderwijsagenda zal in 2026 samen met Scalda, HZ,de UCR en het bedrijfsleven gaan we verder aan de slag met de uitwerking van deze strategsche agenda. Samen met de gemeente Vlissingen gaan we in 2026 aan de slag met de aanbevelingen uit het eind 2025 uit te brengen rapport over het vervolgonderwijs in Middelburg en Vlissingen.
Invulling van financiële ruimte kadernota 2026-2029
Nr. | bedragen x € 1.000 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 | Begroting 2029 |
|---|---|---|---|---|---|
Invulling van financiële ruimte begroting 2024 en 2025 en meerjarenraming 2026 - 20281 | |||||
1 | Content management systeem (cms) ten behoeve van de website | -22 | 0 | 0 | 0 |
2 | Vervangen centrale energievoorziening Stadskantoor | -165 | -165 | -165 | -165 |
-187 | -165 | -165 | -165 | ||
Invulling van financiële ruimte kadernota 2026 - 2029 | |||||
1 | Opkomst bevorderende activiteiten verkiezingen Gemeenteraad 2026 | -30 | 0 | 0 | 0 |
2 | Information security officer (ISO) | -52 | -54 | -57 | -59 |
3 | Automatiseren in-, door- en uitstroomproces van personeel | -35 | -27 | -27 | -27 |
4 | Verbreden behoud van ons vastgoed | -25 | -25 | -25 | -25 |
5 | Vergadervoorzieningen dienstgebouwen | 0 | -131 | -131 | -131 |
6 | Scansoftware informatievoorziening | -75 | -75 | -75 | -75 |
7 | Aanbesteding digitale uitgaande post | -120 | -120 | -120 | -120 |
8 | Portfoliomanagement | -57 | 0 | 0 | 0 |
9 | Adviseur Kabinet | -52 | -55 | -57 | -60 |
10 | Parkeertarieven verhogen | 300 | 300 | 300 | 300 |
11 | Stelpost financiële tegenvallers | -1.500 | -1.500 | -1.500 | -1.500 |
-1.646 | -1.687 | -1.692 | -1.697 | ||
Aanvullende wensen begroting 2026 | |||||
12 | Formatie-uitbreiding: Projectmanagement | 0 | -60 | -63 | -66 |
0 | -60 | -63 | -66 | ||
-1.833 | -1.912 | -1.920 | -1.928 | ||
- 1 Voor een toelichting op de mutaties 2024 - 2028 zie programmabegroting 2024 en programmabegroting 2025.
1. Opkomst bevorderende activiteiten verkiezingen Gemeenteraad 2026
We willen de inwoners van de gemeente in staat stellen zich goed te oriënteren op het werk van de gemeenteraad, de standpunten te vergelijken en daarmee te motiveren om te stemmen en de opkomst te bevorderen. Gedacht kan worden aan het meedoen aan een stemwijzer, een platform voor standpuntuitwisseling, informatiebijeenkomsten voor doelgroepen, jongeren benaderen en extra inzet communicatiemiddelen.
2. Information security officer (ISO)
Met de naderende implementatie van de Cyberbeveiligingswet, die de NIS2-richtlijn van de EU implementeert, wordt het steeds belangrijker voor gemeenten om hun informatiebeveiliging op orde te hebben. De Cyberbeveiligingswet stelt strengere beveiligingsnormen en meldingsvereisten voor incidenten. Om aan deze eisen te voldoen en de toenemende auditlast effectief te beheren, wordt een nieuwe functie toegevoegd aan het I-Cluster: Information Security Officer (ISO). Deze rol neemt onder andere de audittaken van de CISO over en helpt bij het implementeren van de Cyberbeveiligingswet.
3. Automatiseren in-, door en uitstroom van personeel
Er moeten een koppeling worden gerealiseerd tussen Youforce en Topdesk voor realtime gegevensuitwisseling. Op deze manier hoeven wijzigingen maar 1 keer ingevoerd te worden in Youforce (als bronsysteem) en verloopt het verdere proces zoveel als mogelijk geautomatiseerd. Hierbij moeten we aan eisen voldoen voor informatieveiligheid en privacy.
4. Verbreden behoud van ons vastgoed
We worden elk jaar steeds vaker geconfronteerd met vandalisme. Om gemeentelijk vastgoed te behouden is budget noodzakelijk voor herstelwerkzaamheden.
5. Vergadervoorzieningen dienstgebouwen
Het realiseren van moderne vergadervoorzieningen voor gebruikers van gemeentelijke dienstgebouwen. De huidige vergadervoorzieningen moeten kunnen worden vervangen en/of aangevuld als daar noodzaak toe is. Daarnaast is de behoefte van meer, modernere en gebruiksvriendelijke vergadervoorzieningen toegenomen en blijkt de eerste aanschaf vanuit de coronaperiode ontoereikend om voor gebruikers in het gebouw effectief, efficiënt en hybride te kunnen vergaderen en presenteren. Voorheen werden deze aangeschaft en nu wordt deze faciliteit geleased.
6. Scansoftware informatievoorziening
Voor deze doorontwikkeling zal de huidige lokale software van circa 10 jaar oud worden vervangen door nieuwe SAAS software. Hiervoor zal in 4de kwartaal 2025 een aanbesteding worden uitgezet voor een contract van 4+2 jaar. Hiermee wordt voldoen aan de eisen van het Zeeuws Archief inzake vervanging van documenten (analoog – digitaal).
7. Aanbesteding digitale uitgaande post
Door onze bedrijfsprocessen verder te digitaliseren, werken we aan efficiëntie en het verminderen van onze analoge poststromen (door meer gebruik te maken van MijnOverheid) en in het kader van duurzaamheid. De aanbesteding is een voortzetting van de pilot voor digitale uitgaande post. Een gedeelte van dit budget kan worden ingezet voor reprografie (zie uitkomsten jaarrekening 2024). Het genoemde bedrag betreft de bruto kosten voor deze digitalisering. De netto kosten zijn: €60.000 (€120.000 - €60.000 minder uitgaven voor reprografie).
8. Projectmanagement
Sinds eind 2023 is een portfoliomanager aangesteld voor het professionaliseren van projectmatig werken voor een periode van twee jaar, met een looptijd tot 1 september 2025. Hoewel er belangrijke stappen zijn gezet in de opzet en professionalisering van het projectmatig werken, is dit traject nog niet afgerond. Vervolg is noodzakelijk om de (strategische) doelstellingen te realiseren en verder te gaan met de aanbevelingen van het rapport 'Leren van de Trekdijk'. Belangrijke onderdelen hierbij zijn het opstellen en actueel houden van een overzicht van opgaven en projecten, evenals het verder implementeren van de coördinatie van het projectmatig werken. Daarnaast is het opleiden van nieuwe projectleiders binnen de projectleiderspoule essentieel, zeker gezien het dreigende tekort. De hoeveelheid opgaven en de noodzaak om de werkwijze uniform en professioneel te houden, onderstrepen het belang van continuïteit.
9. Adviseur Kabinet
De werkzaamheden op het gebied van bestuurlijke ondersteuning zijn de afgelopen periode aanzienlijk toegenomen. Dit betreft onder meer het schrijven van speeches, het voorbereiden van kabinetszaken en het ondersteunen van de activiteiten van het college. De groei in het aantal representatieve en ceremoniële verplichtingen vraagt om een structurele en professionele aanpak. Een belangrijk onderdeel hiervan is de toegenomen betrokkenheid bij Koninklijke Onderscheidingen. Niet alleen is het aantal voordrachten gestegen, ook de voorbereiding en begeleiding van deze trajecten vergt meer tijd en aandacht. Deze activiteiten dragen bij aan de zichtbaarheid en waardering van inwoners en organisaties, en versterken de verbindende rol van het bestuur in de samenleving. Om deze taken op een kwalitatief hoog niveau te blijven uitvoeren, is het noodzakelijk om de capaciteit voor bestuurlijke ondersteuning structureel te versterken. Dit draagt bij aan een zorgvuldig voorbereide en professioneel gepresenteerde bestuurlijke vertegenwoordiging, passend bij de groeiende verwachtingen van zowel interne als externe stakeholders. Deze taken zullen enerzijds gedekt worden uit de voorgesteld uitbreiding (0,5 fte) van de capaciteit en anderzijds door binnen de beschikbare (toekomstige) capaciteit ruimte beschikbaar te krijgen.
10. Parkeertarieven verhogen
Parkeerbelastingen zijn algemene belastingen waarvan de inkomsten naar de algemene middelen van de gemeente gaan. Dit betekent dat er geen vooraf bepaald doel is voor deze inkomsten. De gemeenteraad beslist waar de opbrengsten worden ingezet. De gemeente is niet verplicht om de inkomsten specifiek aan parkeervoorzieningen of infrastructuur te besteden. Momenteel is er veel beweging op het gebied van parkeren. In januari heeft de raad besloten om geld beschikbaar te stellen voor onderzoek naar extra of uitgebreide parkeerlocaties. Dit initiatief moet bijdragen aan een autoluwe stad, met parkeermogelijkheden aan de randen voor bezoekers, meer groen en goede fietsvoorzieningen.
Om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen wordt voorgesteld de parkeertarieven te verhogen:
€ 0,10 per uur voor parkeergarages
€ 0,20 per uur voor straatparkeren
11. Stelpost financiële tegenvallers
Om financiële risico’s en onvoorziene tegenvallers binnen de bestaande begroting op verantwoorde wijze op te vangen, wordt een stelpost opgenomen. Deze stelpost fungeert als vangnet voor onderdelen van de kostenraming die nog onzeker zijn of waarvan de exacte omvang op dit moment moeilijk is in te schatten. Hiermee wordt voorkomen dat de gemeente wordt geconfronteerd met financiële lasten die voortvloeien uit huidige besluitvorming, zonder dat daar dekking voor is geregeld. Het opnemen van een stelpost draagt bij aan een robuuste en toekomstbestendige begroting en waarborgt de continuïteit van beleid en uitvoering. Sinds de eerste meerjarenbegroting 2023-2026 van dit college is het steeds gelukt een begroting voor te leggen met ruimte voor investering in de vier gedeelde opgaven van college en raad. Zoals in de inleiding reeds is gemeld, zijn voor de te verwachten ontwikkeling van de meerjarenbegroting een aantal aandachtspunten te melden. Om toekomstige tegenvallers op te kunnen vangen, is daarom een stelpost opgenomen in de meerjarenraming.
N.B. Bij het verwerken van de begrotingen van de verschillende gemeenschappelijke regelingen (GR-en) is gebleken dat enkele GR-en niet volledig konden voldoen aan de VZG-richtlijn. Dit heeft geleid tot hogere gemeentelijke bijdragen. Nu het risico op niet-naleving is weggenomen, is een deel van de eerder opgenomen taakstelling (Kadernota 2026 - 2029) bijgesteld.
12. Formatie-uitbreiding: Projectmangement
Sinds eind 2023 is een portfoliomanager aangesteld voor het professionaliseren van projectmatig werken voor een periode van twee jaar, met een looptijd tot 1 september 2025. Hoewel er belangrijke stappen zijn gezet in de opzet en professionalisering van het projectmatig werken, is dit traject nog niet afgerond. Vervolg is noodzakelijk om de (strategische) doelstellingen te realiseren en verder te gaan met de aanbevelingen van het rapport 'Leren van de Trekdijk'. Belangrijke onderdelen hierbij zijn het opstellen en actueel houden van een overzicht van opgaven en projecten, evenals het verder implementeren van de coördinatie van het projectmatig werken. Daarnaast is het opleiden van nieuwe projectleiders binnen de projectleiderspoule essentieel, zeker gezien het dreigende tekort. De hoeveelheid opgaven en de noodzaak om de werkwijze uniform en professioneel te houden, onderstrepen het belang van continuïteit.
Beleidsindicatoren
Beleidsindicatoren | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
Formatie (fte per 1.000 inwoners) | Middelburg | 8,2 | 8,9 | 9,4 | 9,4 | 9,9 |
Bezetting (fte per 1.000 inwoners) | Middelburg | 7,6 | 8,4 | 8,6 | 8,6 | 9,7 |
Apparaatskosten (kosten per inwoner) | Middelburg | € 766 | € 879 | € 988 | € 1.067 | € 1.106 |
Externe inhuur (kosten als % van totale loonsom + totale kosten inhuur externen) | Middelburg | 7,7% | 9,3% | 11,2% | 2,2% | 1,8% |
Overhead (% van de totale lasten) | Middelburg | 6,8% | 7,6% | 7,7% | 8,3% | 7,2% |
Overhead
Overhead kosten zijn alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. In de tabel hieronder is aangegeven hoe deze kosten zijn opgebouwd:
(bedragen x € 1.000) | loonkosten | overige lasten | totale lasten | totale baten | saldo |
|---|---|---|---|---|---|
Leidinggevenden | 1.469 | 202 | 1.671 | 0 | 1.671 |
Financiën en AO/IC | 1.627 | 612 | 2.239 | -169 | 2.070 |
P&O / HRM | 1.581 | 1.653 | 3.234 | -17 | 3.217 |
Inkoop | 274 | 78 | 352 | 0 | 352 |
Interne en externe communicatie | 1.021 | 111 | 1.132 | 0 | 1.132 |
Juridische zaken | 842 | 59 | 901 | 0 | 901 |
Bestuurszaken en bestuursondersteuning | 1.183 | 24 | 1.207 | 0 | 1.207 |
Informatievoorziening en automatisering (ICT) | 1.015 | 4.029 | 5.044 | -2 | 5.042 |
Huisvesting en Facilitaire zaken | 1.011 | 3.326 | 4.337 | -81 | 4.256 |
DIV | 331 | 848 | 1.179 | 0 | 1.179 |
Managementondersteuning. | 52 | 0 | 52 | 0 | 52 |
Totaal | 10.406 | 10.942 | 21.348 | -269 | 21.079 |
dekking toerekening overhead GB, GBP en investeringen | 0 | -1.043 | -1.043 | 0 | -1.043 |
dekking overheadvergoeding samenwerkingsverbanden | 0 | 0 | 0 | -824 | -824 |
Totaal | 10.406 | 9.899 | 20.305 | -1.093 | 19.212 |
Overhead mag nog wel worden toegerekend aan grondexploitaties, investeringen en andere (subsidie)projecten. In de praktijk gebeurt dit door op het taakveld 0.4 onder de lasten een negatief bedrag op te nemen en dit bedrag op het betreffende taakveld met de weer als last te verantwoorden. Hierdoor wordt de exploitatie niet onnodig opgevoerd.
2 Overheadvergoeding binnen de samenwerkingsverbanden waarbij Gemeente Middelburg als gastgemeente opereert worden als baten verantwoord binnen het taakveld overhead.
Wat mag het kosten?
0 Bestuur en ondersteuning | Rekening 2024 | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 | Begroting 2029 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Overzicht taakvelden | ||||||
Lasten | ||||||
0.01.0 Bestuur | 3.537 | 3.203 | 3.218 | 3.306 | 3.428 | 3.555 |
0.02.0 Burgerzaken | 2.871 | 2.864 | 2.982 | 3.118 | 3.277 | 3.182 |
0.03.0 Beheer ov gebouwen en gronden | 758 | 1.070 | 1.099 | 1.188 | 1.777 | 1.798 |
0.06.3 Parkeerbelasting | 24 | 25 | 23 | 24 | 25 | 26 |
Totaal lasten | 7.190 | 7.163 | 7.322 | 7.636 | 8.507 | 8.561 |
Baten | ||||||
0.01.0 Bestuur | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
0.02.0 Burgerzaken | 1.322 | 1.146 | 1.188 | 1.234 | 1.277 | 908 |
0.03.0 Beheer ov gebouwen en gronden | 385 | 424 | 433 | 450 | 465 | 482 |
0.06.3 Parkeerbelasting | 6.480 | 7.312 | 8.203 | 8.427 | 8.427 | 8.427 |
Totaal baten | 8.187 | 8.882 | 9.824 | 10.110 | 10.169 | 9.817 |
Saldo | ||||||
0.01.0 Bestuur | -3.537 | -3.203 | -3.218 | -3.306 | -3.428 | -3.555 |
0.02.0 Burgerzaken | -1.550 | -1.719 | -1.794 | -1.884 | -2.001 | -2.274 |
0.03.0 Beheer ov gebouwen en gronden | -372 | -646 | -666 | -739 | -1.311 | -1.316 |
0.06.3 Parkeerbelasting | 6.456 | 7.287 | 8.180 | 8.403 | 8.402 | 8.401 |
Totaal overzicht taakvelden | 997 | 1.720 | 2.502 | 2.475 | 1.662 | 1.256 |
Overzicht overhead | ||||||
Lasten | ||||||
0.04.0 Overhead | 17.298 | 20.291 | 20.307 | 21.113 | 21.514 | 22.151 |
Totaal lasten | 17.298 | 20.291 | 20.307 | 21.113 | 21.514 | 22.151 |
Baten | ||||||
0.04.0 Overhead | 1.059 | 1.059 | 1.093 | 1.134 | 1.171 | 1.210 |
Totaal baten | 1.059 | 1.059 | 1.093 | 1.134 | 1.171 | 1.210 |
Saldo | ||||||
0.04.0 Overhead | -16.239 | -19.231 | -19.214 | -19.979 | -20.343 | -20.940 |
Totaal overzicht overhead | -16.239 | -19.231 | -19.214 | -19.979 | -20.343 | -20.940 |
Overzicht algemene dekkingsmiddelen | ||||||
Lasten | ||||||
0.05.0 Treasury | 2.344 | -406 | -689 | -346 | 106 | 107 |
0.06.1 OZB woningen | 1.900 | 1.869 | 1.874 | 1.967 | 2.050 | 2.136 |
0.06.2 OZB niet woningen | 1.801 | 1.837 | 1.815 | 1.895 | 1.961 | 2.035 |
0.06.4 Belastingen overig | 1.247 | 1.338 | 1.339 | 1.368 | 1.398 | 1.429 |
0.07.0 Alg uitk en ov uitk gem.fonds | 8 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 |
Totaal lasten | 7.300 | 4.645 | 4.346 | 4.892 | 5.523 | 5.715 |
Baten | ||||||
0.05.0 Treasury | 30.702 | 4.023 | 6.552 | 6.290 | 6.299 | 6.297 |
0.06.1 OZB woningen | 8.954 | 9.418 | 9.696 | 10.136 | 10.583 | 11.041 |
0.06.2 OZB niet woningen | 8.947 | 9.022 | 9.421 | 9.789 | 10.119 | 10.465 |
0.06.4 Belastingen overig | 1.772 | 1.923 | 1.888 | 1.933 | 1.978 | 2.015 |
0.07.0 Alg uitk en ov uitk gem.fonds | 125.930 | 132.265 | 134.865 | 138.856 | 139.488 | 144.741 |
Totaal baten | 176.306 | 156.651 | 162.423 | 167.004 | 168.467 | 174.560 |
Saldo | ||||||
0.05.0 Treasury | 28.359 | 4.430 | 7.241 | 6.636 | 6.192 | 6.190 |
0.06.1 OZB woningen | 7.054 | 7.549 | 7.822 | 8.169 | 8.533 | 8.905 |
0.06.2 OZB niet woningen | 7.146 | 7.184 | 7.606 | 7.894 | 8.158 | 8.431 |
0.06.4 Belastingen overig | 525 | 585 | 549 | 565 | 580 | 586 |
0.07.0 Alg uitk en ov uitk gem.fonds | 125.922 | 132.258 | 134.858 | 138.848 | 139.480 | 144.733 |
Totaal overzicht algemene dekkingsmiddelen | 169.006 | 152.005 | 158.077 | 162.112 | 162.944 | 168.845 |
Overzicht overige baten en lasten (incl. onvoorzien) | ||||||
Lasten | ||||||
0.08.0 Overige baten en lasten | 775 | -965 | 1.827 | 2.219 | 1.402 | 535 |
Totaal lasten | 775 | -965 | 1.827 | 2.219 | 1.402 | 535 |
Baten | ||||||
0.08.0 Overige baten en lasten | 758 | 150 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 758 | 150 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Saldo | ||||||
0.08.0 Overige baten en lasten | -17 | 1.115 | -1.827 | -2.219 | -1.402 | -535 |
Totaal overzicht overige baten en lasten (incl. onvoorzien) | -17 | 1.115 | -1.827 | -2.219 | -1.402 | -535 |
Overzicht vennootschapsbelasting | ||||||
Lasten | ||||||
0.09.0 Vennootschapsbelasting | -342 | 368 | 368 | 368 | 368 | 368 |
Totaal lasten | -342 | 368 | 368 | 368 | 368 | 368 |
Baten | ||||||
0.09.0 Vennootschapsbelasting | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | ||||||
Saldo | ||||||
0.09.0 Vennootschapsbelasting | 342 | -368 | -368 | -368 | -368 | -368 |
Totaal overzicht vennootschapsbelasting | 342 | -368 | -368 | -368 | -368 | -368 |
Overzicht mutaties reserves | ||||||
Toevoeging reserves | ||||||
0.10.0 Mutaties reserves | 34.042 | 8.971 | 22.101 | 3.641 | 3.984 | 4.349 |
Totaal toevoeging reserves | 34.042 | 8.971 | 22.101 | 3.641 | 3.984 | 4.349 |
Onttrekking reserves | ||||||
0.10.0 Mutaties reserves | 30.794 | 22.672 | 30.703 | 1.588 | 863 | 597 |
Totaal onttrekking reserves | 30.794 | 22.672 | 30.703 | 1.588 | 863 | 597 |
Saldo | ||||||
0.10.0 Mutaties reserves | -3.248 | 13.701 | 8.602 | -2.053 | -3.121 | -3.752 |
Totaal overzicht mutaties reserves | -3.248 | 13.701 | 8.602 | -2.053 | -3.121 | -3.752 |
Overzicht resultaat rekening baten en lasten | ||||||
Lasten | ||||||
0.11.0 Resultaat rek baten-lasten | 32.136 | 1.127 | -144 | 465 | 159 | 2.748 |
Totaal lasten | 32.136 | 1.127 | -144 | 465 | 159 | 2.748 |
Baten | ||||||
0.11.0 Resultaat rek baten-lasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | ||||||
Saldo | ||||||
0.11.0 Resultaat rek baten-lasten | -32.136 | -1.127 | 144 | -465 | -159 | -2.748 |
Totaal overzicht resultaat rekening baten en lasten | -32.136 | -1.127 | 144 | -465 | -159 | -2.748 |
