Volksgezondheid en milieu

De Walcherse gemeenten willen de gezondheid van de inwoners beschermen en bevorderen. Elke burger moet een gelijke kans hebben op een gezond leven. Daarnaast is een duurzame en energieneutrale maatschappij één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Ook de gemeente levert haar bijdrage hieraan. Sterker nog, de gemeente heeft een voorbeeldfunctie.

Beleidskader

Vastgestelde gemeentelijke beleidsnota's:

• Lokaal preventie akkoord "Samen naar een gezonder Middelburg 2021-2023"

• Middelburgs model "Inhoudelijk kader transformatieproces ‘Beweging naar voren’ "

• Middelburgse Visie Milieu 2019-2025

• Klimaatbestendige Middelburgse samenleving 2018-2050

• Uitwerking afvalbeleid Middelburg na pilotfase (2020 t/m 2027)

• Regionale Energie Strategie Zeeland 1.0 (2021 vastgesteld)

• Transitievisie Warmte (vastgesteld in 2021)

• Regionale Structuur Warmte Zeeland (vastgesteld in 2021)

• Groenbeleidsplan Gemeente Middelburg 2016–2026

• Stedelijk Waterprogramma 2021-2030

Wat willen we bereiken?

Maatschappelijk effect - Volksgezondheid

Inwoners van Middelburg hebben het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren op sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het dagelijks leven. Het streven is ervoor te zorgen dat alle inwoners van gemeente Middelburg gezond en gelukkig leven. Gezondheid is meer dan ‘niet ziek zijn’. Gezondheid gaat ook over veerkracht, over meedoen in de maatschappij.

Maatschappelijk effect - Milieu

Een gezonde, duurzame samenleving en leefomgeving en een duurzame ontwikkeling van de gemeente.

Doelstellingen - Volksgezondheid

De gezonde keuze wordt de aantrekkelijke keuze, zowel op school/opleiding, als op werk of in de vrije tijd. Dit doen wij door ook naar de onderliggende factoren van gezondheid te kijken, aandacht te hebben voor de meer kwetsbare inwoners en integraal samen te werken. Hierbij zijn 3 kernwaarden essentieel:

1. Positieve gezondheid

2. Toegankelijk voor alle inwoners

3. Samenwerken

Doelstellingen - Milieu

1. Voorzien in de behoeften van de huidige generaties, zonder de mogelijkheden van toekomstige generaties te beperken om gezond en goed te kunnen leven.

2. Energieneutraal en klimaatadaptief in 2050.

3. Minder afval en meer hergebruik van grondstoffen.

Wat gaan we daarvoor doen?

Volksgezondheid

Positieve gezondheid: een brede blik op gezondheid

Uitgangspunt blijft een brede blik op gezondheid, positieve gezondheid.

Hierin wordt gezondheid uitgelegd in zes dimensies:

1. lichaamsfuncties

2. mentaal welbevinden

3. zingeving

4. kwaliteit van leven

5. meedoen

6. dagelijks functioneren

Met die bredere benadering draag je bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen regie te voeren.

Er is de afgelopen jaren lokaal een goede basis gelegd voor de verbetering van de gezondheid.

Ons Lokaal Preventieakkoord “Samen voor een gezonder Middelburg” en Sportakkoord hebben geïnspireerd tot meer lokale samenwerking. We zien steeds meer rookvrije sportverenigingen en gezonde scholen en we hebben buurtsportcoaches/combinatiefunctionarissen in dienst die belangrijk werk leveren bij het verbinden van verschillende sectoren. Tevens wordt er hard gewerkt aan een wijkgerichte aanpak op gezondheidsachterstanden. Vanuit Kansrijke Start worden jonge gezinnen in een kwetsbare positie ondersteund bij de eerste duizend dagen van een kind en met het programma één tegen eenzaamheid wordt er vol ingezet op het terugdringen van eenzaamheid. Het Rijk beseft dat er nog grote uitdagingen zijn voor gemeenten, daarom wil ze meer samenhang faciliteren tussen de verschillende onderdelen in het gezondheidsbeleid, sport, bewegen en de sociale basis (een integrale aanpak) en worden hiervoor gerichte middelen beschikbaar gesteld middels de specifieke uitkering van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Eén van de voorwaarden van toekenning van het SPUK-budget is het schrijven en indienen van een integraal plan van aanpak voor de periode 2024-2026. Dat moet erop gericht zijn om tot een domeinoverstijgende preventie-aanpak te komen. Het terugdringen van gezondheidsachterstanden is daarbij een belangrijke focus. Dit integrale plan zal september 2023 worden ingediend waarin onderstaande wordt meegenomen.

Werkagenda

1. Terugdringen gezondheidsachterstanden

   Gezondheidsverschillen tussen bevolkingsgroepen zijn in Nederland groot. Ook in Middelburg. Mensen met een lage opleiding en laag inkomen zijn in onze samenleving veel slechter af. Ze roken meer, hebben vaker overgewicht, bewegen te weinig en eten ongezonder. De gezondheidsproblemen staan vaak niet op zichzelf, maar maken onderdeel uit van bredere problematiek. We richten onze acties op alle inwoners, maar specifiek op het verminderen van gezondheidsverschillen.

   1. We zetten erop in dat al onze inwoners gelijke kansen hebben op een goede gezondheid, zowel mentaal als fysiek.

   2. We investeren ongelijk om gelijke kansen op gezondheid te bevorderen.

   3. We versterken de bestaande ondersteuningsinfrastructuur om te kunnen werken aan een brede sociale basis voor gezondheid voor iedereen.

2. Kansrijke Start

   In de periode voor, tijdens en na de zwangerschap wordt de basis gelegd voor vaardigheden en vermogens voor een gezond en kansrijk leven. We kunnen gezondheidsverschillen voorkomen door op tijd passende ondersteuning en zorg te bieden. In 2024 zal aandacht zijn voor het versterken en behouden van de lokale coalitie Kansrijke Start en zal gerichte deskundigheidsbevordering worden ingezet. Tevens wordt onderzocht welke interventies ingezet kunnen worden om te investeren in gezinnen in kwetsbare situaties. Het maken van regionale samenwerkingsafspraken staat ook op de agenda.

3. Aanpak Overgewicht

   Overgewicht en obesitas zijn in Nederland na roken de belangrijkste oorzaak van ziekten. Zo leiden overgewicht en obesitas tot onder andere een verhoogde kans op hart- en vaatziekten, op diabetes mellitus maar ook op psychische – en sociale problemen. Bijna de helft van de volwassen inwoners van de gemeente Middelburg heeft overgewicht. We willen het aantal kinderen en jongeren met overgewicht laten dalen. En het aantal volwassenen en ouderen met overgewicht niet verder laten stijgen.

4. Aanpak Valpreventie

   Ouderen vormen een groeiende groep in onze samenleving en wonen langer zelfstandig thuis. Jaarlijks komen 34% van de 75-plussers en 60% van de 85-plussers ten val. Vallen heeft voor ouderen vaak ernstige gevolgen. Zo moet 14% van de 85-plusssers naar de spoedeisende hulp en hebben anderen vaak thuiszorg nodig, of moeten ze naar een verpleeghuis. Daarnaast wordt een gedeelte van de mensen die vallen blijvend minder mobiel, angstiger om te vallen en daardoor minder sociaal actief. Dit heeft weer grote invloed op zelfstandig wonen en op het welbevinden. We zien valpreventie als onderdeel van breder beleid, het moet een onderdeel zijn van vitaal ouder worden. Samenwerking met de welzijnspartners is essentieel, zo ook de koppeling met de brede regeling combinatiefunctie en Welzijn op Recept. Ook binnen de thema’s mentale gezondheid, gezond gewicht en bewegen moet valpreventie geïntegreerd  zijn.

5. Mentale gezondheid
   Mentale gezondheid is een breed onderwerp dat invloed heeft op alle andere thema’s. Een van de uitgangspunten bij het werken aan mentale gezondheid is het aanbrengen van samenhang tussen verschillende maatregelen en interventies voor verschillende doelgroepen en hun leefomgevingen. Specifieke aandacht voor:

   We zetten erop in dat al onze inwoners gelijke kansen hebben op een goede gezondheid, zowel mentaal als fysiek.
   

   - Eenzaamheid: In Middelburg is relatief veel eenzaamheid onder volwassenen/ouderen. Ongeveer 45% voelt zich namelijk wel eens eenzaam. Onder jongeren speelt eenzaamheid ook een rol. Dit komt vaak door een gebrek aan ‘echte’ contacten en door het vele gebruik van sociale media. Dit wordt nog niet altijd gesignaleerd en opgepakt. Inwoners komen bij de huisarts met klachten als vermoeidheid, pijn in de nek, maar ook stress, angst en somberheid. Vaak spelen onderliggende sociaal maatschappelijke problemen een rol. Denk aan het overlijden van een partner, verlies van werk of eenzaamheid. Wij willen zorgen dat dit soort klachten eerder gesignaleerd en opgepakt worden via een sterkere verbinding van het sociaal met het medisch domein. Zoals Welzijn op Recept, wat toegankelijk is voor alle huisartspraktijken in Middelburg. We zetten in op laagdrempelige ontmoetingsplekken. Middelburg doet tevens mee met het project 'samen tegen eenzaamheid’.

   - Stress onder jongeren: Onder jongeren is een toename van ervaren stress te zien. Ook ervaren de jongeren in Middelburg meer stress dan jongeren elders in het land. Sociale media doen soms vermoeden dat elke dag een fantastisch dag hoort te zijn. Wij zullen meer aandacht creëren voor leren praten over gevoelens en leren wat normaal is. Daarbij vinden we het belangrijk om te leren herkennen wanneer het niet goed is, en behoeften aan te geven. Bovendien zullen we achterhalen wat ouders daarin nodig hebben en daarin ondersteunen.
   

6. Gezonde Leefomgeving
   Wij zien de gezondheid niet als pure verantwoordelijkheid van het individu. Juist de omgeving kan de gezonde keuze van inwoners vergemakkelijken. Een gezonde leefomgeving is een veelomvattend thema. Dit wordt in de Omgevingsvisie 2050 opgenomen. Gezondheid vormt een uitgangspunt bij alle maatschappelijke opgaven. En dat gezondheid wordt gekoppeld met andere niet-gezondheidsthema’s. Wij moedigen aan dat de omgeving de gezonde keuze de gemakkelijke en aantrekkelijke keuze is of wordt. Dit geldt op iedere locatie in de gemeente. Denk aan (sport)verenigingen, op school of opleiding, op werk en op andere plekken waar inwoners hun vrije tijd doorbrengen. De omgeving is tevens een plek waar ontmoetingen worden gestimuleerd. Het is belangrijk voor mensen om voorzieningen te kunnen bereiken, boodschappen, zorg, elkaar ontmoeten, netwerk onderhouden, mantelzorg verlenen om vereenzaming te voorkomen. Ook voor mensen die laaggeletterd zijn of om een andere reden meer kwetsbaar zijn. Mensen worden verleid en gestimuleerd om gebruik te maken van de voorzieningen. We richten ons vooral op de gezondheidsbevorderende kant van de gezonde leefomgeving.

   Naast het sociale aspect is tevens een gezonde fysieke omgeving van belang om gezond en actief leven te bevorderen, nu en in de toekomst. De fysieke leefomgeving kan ook druk geven op de gezondheid via onder andere de luchtkwaliteit, geluidsoverlast en infectieziekterisico’s. Klimaatverandering voegt daar nieuwe uitdagingen aan toe. Middelburgers moeten gezond en goed kunnen wonen, leven en werken ondanks de klimaatverandering. We zien een groene leefomgeving als een gezonde leefomgeving. We streven naar een biodiverse groene inrichting van kruiden, planten en bomen.

   Vanwege klimaatverandering neemt de kans op hittegolven, en op hetere hittegolven, toe. De Universiteit van Wageningen heeft berekend dat in Zeeland het aantal overlijdens bij hitte ca. 15% hoger ligt. Daarnaast neemt het leefcomfort aanzienlijk af bij hitte. De gemeente Middelburg gaat in 2024 verder met het ontwikkelen van een hitteplan voor de onderdelen Gezondheid, Gebouw en Gebied.
   

7. Roken
   Bijdragen aan de doelstelling van de rookvrije generatie: Kinderen kunnen opgroeien in een rook- en tabakvrije omgeving; Inzetten op het terugdringen van het aantal zwangere vrouwen dat rookt, daarom ook inzetten op het motiveren dat aanstaande ouders stoppen met roken; Inzetten op een daling van het percentage rokende volwassenen met specifiek aandacht voor ‘meeroken in een jong gezin’. In samenwerking met Middelburgse bedrijven stimuleren we stoppen met roken op de werkvloer. We onderzoeken de mogelijkheid om vanaf 2025 het invoeren van een rookvrij beleid als verplichting op de nemen in de subsidieverordening voor o.a. speeltuinen, kinderboerderijen, sportterreinen en evenementen waar veel kinderen komen.
   

8. Opgroeien kansrijke omgeving en vroegsignalering alcoholproblematiek
   Het gebruik van alcohol tegengaan. Voor jongeren is alcohol en andere genotsmiddelen extra schadelijk. Inzetten op bewustwording, kennis, toegang en toezicht. We willen dat de keuze om alcohol te drinken en andere genotsmiddelen te gebruiken een meer bewuste keuze is, waarbij mensen weten wat de gezondheidseffecten zijn. Het doel is een daling van het alcoholgebruik in alle leeftijdsgroepen. Ons Preventie- en Handhavingsplan 2023-2026 beschrijft de belangrijkste maatregelen die onze gemeente neemt om het alcoholgebruik onder onze jongeren tot 24 jaar te voorkomen en terug te dringen. Vermindering van alcoholgebruik draagt bij aan het kansrijk, veilig, en gezond opgroeien van jongeren. Zo leidt minder gebruik tot betere schoolprestaties en een betere gezondheid, vermindert het schoolverzuim of schooluitval en dringt het geweld en overlast terug. We zetten hiertoe in op bewustwording, kennis, toegang en toezicht. We dragen bij aan de bewustwording van de risico’s van alcoholgebruik binnen de eigen organisaties en zorgen voor voldoende alternatieven voor jongeren. Bijdragen aan de bewustwording van de risico’s van alcoholgebruik binnen de eigen organisaties. Ook zorgen dat er voldoende alternatieven zijn voor jongeren. Het aantal jongeren onder de 18 jaar dat alcohol drinkt terugdringen. En het alcoholgebruik onder ouderen niet verder laten stijgen.

Uitvoeren wettelijke taken WPG

Tevens heeft de gemeente een aantal wettelijke taken vanuit de Wet publieke gezondheid (WPG). Deze taken heeft de gemeente Middelburg grotendeels belegt bij de GGD Zeeland.

Milieu

Middelburgse Visie Milieu

“Duurzaamheid” loopt door alle portefeuilles en beleidsvelden heen. De meest effectieve manier is integraal meenemen, waarbij in voorstellen de bijdrage aan het behalen van de doelstellingen op duurzaamheid wordt meegenomen.

Thema - Klimaat en Energie

Klimaat en Energie - Gedeelde opgave

Klimaat en Energie is één van de vier gedeelde opgaven van college en gemeenteraad. Het plan van aanpak van het strategisch project KEC (Klimaat(adapatie), Energie(transitie) en Circulair) zal in het najaar van 2023 aan de raad aangeboden worden, inclusief een nulmeting van de huidige CO2 uitstoot binnen de gemeente. Zowel ons eigen beleid – de milieuvisie – als de door ons ondertekende Regionale Energie Strategie (RES) Zeeland 1.0 heeft als doel om in 2050 volledig energieneutraal te zijn en te streven naar een duurzaam gebouwde omgeving. Een omgeving die voorziet in de huidige behoefte, maar ook (economische) waarde heeft in de toekomst. De RES 2.0 zal eind 2023 gereed zijn. De uitvoering van de RES gaat daarmee door in 2024.

• In het nationaal Klimaatakkoord (KA) staat hoe we in Nederland de mondiale klimaatafspraken van Parijs vertalen naar beleid en uitvoering. Zeeland draagt, net als de andere Nederlandse regio’s, zijn steentje bij aan het Klimaatakkoord. Zeeland is als gehele provincie één van de 30 RES-regio’s. Inmiddels is de RES 1.0 (Regionale Energie Strategie) voor Zeeland vastgesteld door de raad. Zowel het Klimaatakkoord als de RES geven de richting en wettelijke verplichtingen aan om in 2050 CO2 neutraal te zijn. Met name op het gebied van de verduurzaming van de gebouwde omgeving, mobiliteit, de bedrijven, de eigen organisatie en de opwekking van duurzame energie heeft de gemeente veel taken en verantwoordelijkheden. De aanpak vindt plaats per thema.

• Als het gaat om de verduurzaming van de gebouwde omgeving is vooral de Transitie Visie Warmte (TVW) belangrijk. Hierin wordt aangeven op welke manier de wijken van het aardgas af gaan. Dit kan met warmtenetten, duurzaam gas of elektrisch. Voor een deel van Dauwendaele wordt onderzoek gedaan naar een warmtenet. In samenwerking met buurgemeenten wordt onderzoek gedaan naar restwarmte vanuit het Sloegebied. Verder wordt nader onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van mini warmtenetten. Veel inwoners schakelen zelf al over op een (hybride) warmtepomp. In de eerste TVW staat nog duurzaam gas of waterstof als mogelijke warmtebron voor bepaalde delen van de gemeente (o.a. buitengebied en de binnenstad). In de brief van 20 juli 2023 vraagt minister Hugo de Jonge ons om hier een andere warmtebron voor te zoeken, omdat duurzaam gas ook na 2030 niet/nauwelijks voor de gebouwde omgeving beschikbaar zal zijn. Alternatieven zullen onderzocht worden en meegenomen in de volgende TVW (uiterlijk 2026). De nadruk ligt in deze eerste TVW op het besparen van energie door met name isoleren. De uitvoering wordt voor een groot deel gezamenlijk met de andere Zeeuwse gemeenten opgepakt. O.a. vanaf 3^e kwartaal 2023 wordt een Zeeuwse isolatieaanpak uitgevoerd voor (goedkopere) koopwoningen met energielabels van D en slechter. Afgelopen jaar is er in Middelburg een collectieve inkoopactie geweest voor alle koopwoningen. Hiervoor hebben zich 1334 woningeigenaren aangemeld, wat zal leiden tot 435 uitgevoerde maatregelen in 2023. Als de actie compleet is afgerond volgt de evaluatie met aandachtspunten voor eventuele vervolgacties vanaf 2024.

• In Klarenbeek en Griffioen lopen buurtprojecten met inwoners in samenwerking met Buurkracht. Inwoners gaan samen aan de slag om hun huizen energiezuiniger te maken. In Prinsenhove worden eigenaren geholpen met verduurzamen door advies van energieambassadeurs, hulp met subsidieaanvraag en een gezamenlijke uitvraag voor energiebesparende maatregelen.

• In heel Middelburg komen energiefixers bij mensen die moeite hebben met het betalen van de energierekening. De energiefixers brengen gratis kleine energiebesparende maatregelen aan bij zowel huurders als mensen met een koopwoning (die voldoen aan de criteria). In 2023 zullen ca. 1600 huishoudens bezocht worden door energiefixers die kleine maatregelen aanbrengen om te helpen om energie te besparen, zoals radiatorfolie en tochtstrips. Voor 2024 heeft het Rijk hier extra middelen voor beschikbaar gesteld. Na evaluatie van de huidige actie zal besloten worden of de huidige aanpak voortgezet wordt of in aangepaste vorm.

• Met al deze aanpakken wordt ervaring opgedaan voor het opstellen van (wijk)uitvoeringsplannen. Het Rijk maakt momenteel een format voor (wijk)uitvoeringsplannen. Dit zal het voor gemeenten gemakkelijker maken om dergelijke plannen op te stellen. Aan de hand van dit format zullen wij ook beginnen met het opstellen van (wijk)uitvoeringsplannen. De ervaringen met de collectieve inkoopacties en de aanpakken die nu in 3 buurten lopen zullen hierin verwerkt worden.

• Voor het opwekken van duurzame energie zetten we in eerste instantie in op zonne-energie op daken. Vanuit het Europese project Solarise is een solar roadmap opgesteld. Daarnaast kijken we of we via de Omgevingsvisie beleid kunnen ontwikkelen over al dan niet toepassen van zonne-energie op land.

• Het is belangrijk de bewustwording onder bewoners en bedrijven te vergroten zodat zij zelf maatregelen treffen in hun eigen (leef)omgeving, waar energie kan worden bespaard en duurzaam energie kan worden opgewekt. Vanuit de RES worden hier Zeeuws breed campagnes voor opgezet. Gemeentelijk wordt een communicatieplan uitgevoerd en delen we via persberichten, de Bode, social media en op onze website berichten om inwoners te motiveren om actie te ondernemen. Voor technische informatie en advies blijven we gebruik maken van het energieloket, het Duurzaam Bouwloket om de particuliere woningeigenaar te informeren over de energietransitie en de mogelijkheden die een particulier heeft om zelf aan de slag te gaan.

• In deze maatschappelijke opgave werken we samen met inwoners, gemeenten, provincie, waterschap, woningcorporaties en overige partijen. Bijvoorbeeld door het maken van prestatieafspraken met woningcorporaties.

• Bedrijven worden via verschillende acties gemotiveerd om energiebesparende maatregelen te treffen. Kantoren zijn vanaf 2023 verplicht een label C te hebben.

• De 30 energieregio’s in Nederland liggen op koers voor het opwekken van ten minste 35 TWh aan grootschalig duurzame energie op land in 2030. Bestaande knelpunten in de uitvoering, zoals netcongestie, zorgen dat de totale gezamenlijke ambitie van 55 TWh waarschijnlijk niet in 2030 gehaald wordt. Tegelijk kunnen initiatieven uit de samenleving, zoals ‘smart energyhubs’ en energie-gemeenschappen, helpen om de transitie naar duurzame energie te versnellen.

  In de Regionale Energiestrategie Zeeland is opgenomen dat in 2030 ten minste 3 terrawattuur aan duurzame energie moet worden opgewekt in de provincie. Daarvan is nu al bijna driekwart gerealiseerd door het opwekken van wind- en zonne-energie op daken en land. Samen met de provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten hebben we om te stimuleren dat bedrijfsdaken beter benut worden voor de opwek van energie gezamenlijk een loket opgericht. Tot nu toe heeft dit geleid tot 14 aanmeldingen. Of deze bedrijven daadwerkelijk overgaan tot het plaatsen van zonnepanelen is nog niet bekend. Het is de bedoeling, mits Stedin de gegevens aan kan leveren en de aansluitingen hiervoor kan realiseren (wellicht is dit vanwege de netcongestie niet mogelijk) om dit jaar in 1 keer de rest van alle relevante Middelburgse bedrijven aan te gaan schrijven. In de hoop dat overgegaan kan worden tot aanleg. In de praktijk blijken veel bedrijfsdaken te zwak voor zonnepanelen (zoals b.v. de panden bij Woonboulevard Mortiere). Met subsidie van het Europese project SHiFFT zijn als pilot ultradunne lichtgewicht zonnepanelen op sporthal de Blikken in Arnemuiden geplaatst. Komende tijd zullen de data worden verzameld om o.a. de opbrengst te monitoren. Deze pilot kan als voorbeeld dienen voor andere panden met te zwakke daken voor panelen.

• In het najaar van 2023 zal na beoordeling van het beschermingsbelang binnen de beschermde stadsgezichten een aanvang worden gemaakt met de visualisatie van de mogelijkheden voor plaatsing van zonnepanelen.

  In de te herziene Nota Ruimtelijke Kwaliteit gaan we aansluiten bij de verduurzamingsrichtlijnen van de Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM). De ERM beheert de beoordelings- en uitvoeringsrichtlijnen zoals die worden vastgesteld door het Centraal College van Deskundigen Restauratiekwaliteit. Hierdoor verschaffen we niet alleen een professionele kennisbron en duidelijkheid aan monumenteneigenaren maar blijft dit onderdeel van de nota ook actueel en borgen we dat verduurzamingsmaatregelen op een bij het monument passende manier worden uitgevoerd.

• Tevens blijven we ook in 2024 actief deelnemen aan de werkgroep Duurzaamheid van de Federatie Grote Monumentengemeenten die onder meer als klankbord fungeert voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

• Proeftuin “aardgasvrije wijken” in Dauwendaele

  In de loop van 2023 wordt de uitkomst van de engineering van het warmtenet bekend en wordt het duidelijk of de proeftuin haalbaar is. Daarnaast wordt een draagvlakpeiling uitgevoerd bij de bewoners. Indien deze positief uitpakken kan in 2024 een aanbesteding voorbereid worden voor de uitvoering van de werkzaamheden en kunnen de contracten met de inwoners afgesloten worden.

• Zonne-energie & (kleine) windmolens
  Windmolens leveren exponentieel meer energie op hoe hoger ze zijn. Een twee keer zo hoge molen, levert vier keer meer energie op. Wanneer zonnepanelen en windmolens gecombineerd worden, kan het elektriciteitsnetwerk veel efficiënter benut worden. Er is een constantere levering van elektriciteit en hoge kosten voor uitbreiding van het netwerk worden voorkomen. Bovendien levert een wind/zon combinatie meer energie per vierkante kilometer, waardoor veel –schaarse – fysieke ruimte wordt bespaard.

  In de Middelburgse ontwerp-Omgevingsvisie is het volgende opgenomen:

  Gedeelde Walcherse ambitie t.a.v. energie:

  1. We benutten primair de ruimte op bestaande daken voor het opwekken van zonne-energie.

  2. Op een aantal nader aan te wijzen locaties zijn onder voorwaarden kleine windmolens op het land aanvaardbaar.

  In 2023/2024 wordt het doel uit de Omgevingsvisie m.b.t zonne-energie en kleine windmolens uitgezocht. In 2024 zal bekeken worden hoe dit vertaald kan worden naar programma’s.

Thema - Duurzame Gemeentelijke Organisatie

Het doel is om de milieubelasting van de eigen organisatie zo laag mogelijk te houden en het goede voorbeeld te geven aan inwoners, bedrijven en instellingen via inkoopbeleid en bedrijfsvoering.

• Belangrijk speerpunt is de verdere borging van de rechtmatigheid van inkoop en aanbesteden binnen de organisatie. Daarnaast wordt intern extra aandacht gegeven aan het vergroten van de kennis en het bewustzijn met betrekking tot de inkoopdoelstellingen.

• Het doelmatigheidsonderzoek inkoop- en aanbestedingsproces is afgerond.

• Hierdoor staat de komende periode grotendeels in het teken van de uitwerking van de aanbevelingen.

• Door als (Zeeuwse) overheden duurzaam in te kopen, zal de markt voor duurzaam producten en diensten groeien en zullen steeds meer organisaties en mensen duurzaam gaan inkopen (marktwerking). De Zeeuwse inkoop netwerksamenwerking wordt gecontinueerd en waar mogelijk geïntensiveerd.

• Bij al deze punten wordt klimaatbewust, biobased en circulair inkopen meegenomen.

• Als het manifest MVOI (Maatschappelijk Verantwoord Inkopen) in 2023 wordt ondertekend kan in 2024 gestart worden met de uitvoering.

Energiebesparing Openbare Verlichting

De landelijke doelstelling voor Openbare Verlichting is een besparing van 50% in 2030 ten opzichte van 2013. Volgens het ‘Fit for 55’ – pakket van de Europese Commissie moet de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55% omlaag ten opzichte van het niveau van 1990. Inmiddels heeft de gemeente Middelburg ten opzichte van 1994 55,9% energie bespaard voor openbare verlichting. Hiermee is al voldaan aan de doelstelling ‘Fit for 55’.

• Bij regulier onderhoud wordt het energieverbruik verder teruggebracht via investeringen die binnen de levensduur terug te verdienen zijn.

Energieneutraal Middelburg – Gemeente als voorbeeld

De gemeente kan naast het faciliteren en stimuleren vooral een rol spelen door het goede voorbeeld te zijn. Bij uitvoering werkzaamheden vanuit gebouwbeheerplan worden energiebesparende maatregelen zoveel mogelijk meegenomen. Waar van toepassing wordt onderzocht of bij de uitvoering een combinatie mogelijk is met Europese projecten.

In 2022 is in de raad de Verduurzamingsstrategie en bijbehorende Routekaart voor gemeentelijk vastgoed vastgesteld. De uitvoering van deze routekaart loopt door tot 2045. Gepland is om te starten met het (bijna) energieneutraal maken van drie gemeentelijke gebouwen. Deze trajecten worden goed gemonitord om de geleerde lessen bij de volgende projecten/gebouwen in de praktijk toe te passen. Inmiddels is gestart met de voorbereiding van de verduurzaming van de drie pilot-projecten en wordt gezocht naar subsidie voor de uitvoering.

Bij de verduurzaming van de panden of op andere technisch natuurlijke momenten wordt bekeken welke mogelijkheden er zijn om direct de toegankelijkheid van de gebouwen te verbeteren op grond van de verplichtingen vanuit de Wet Gelijke Behandeling voor personen met een chronische ziekte of handicap en het Besluit Algemene Toegankelijkheid.

Vanaf 1 januari 2024 moeten organisaties met meer dan 100 medewerkers rapporteren over zakelijk vervoer en woon-werkverkeer. Dit om de CO2 uitstoot hiervan terug te dringen. In 2023 zal dit uitgezocht worden en een plan van aanpak worden opgesteld.

Circulaire Economie – Gemeente als voorbeeld

Als in 2023 het Zeeuwse beleid op het gebied van Circulaire Economie (CE) en een uitvoeringsagenda gereed is kan in 2024 gestart worden met de uitvoering van CE in de gemeente Middelburg.

Thema – Bodem

De bodem is de basis voor de meeste menselijke activiteiten. Om ontwikkelingen uit te kunnen blijven voeren is het doel de kansen en kwaliteiten van de bodem duurzaam benutten.

Omgevingswet - onderdeel bodem

Vanuit het Zeeuws Platform Bodembeheer (samenwerking tussen de 13 Zeeuwse gemeenten, het Waterschap en Provincie Zeeland) wordt het vervallen van de Wet Bodembescherming in de nieuwe Omgevingswet verder voorbereid. De bevoegdheid die nu nog bij de Provincie ligt, komt per 1 januari 2024 bij de gemeente te liggen.

In Middelburg komt vooral binnen de stadsveste in het centrum, in de oude dorpskernen en langs de oude doorgaande wegen, zoals de Noordweg, historische bodemverontreiniging voor. Onderzocht wordt op welke manier dit meegenomen kan worden bij de uitvoering van de Omgevingswet.

Thema - Klimaatadaptatie en duurzaam watersysteem

Door klimaatverandering neemt de kans op wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen toe. Dat levert risico’s op voor de economie, gezondheid en veiligheid. Het is van groot belang dat Middelburg zich aanpast aan deze veranderingen. Hitte en verdroging moet bijvoorbeeld worden tegengegaan door het opener maken en verwijderen van verhardingen en het vergoenen van de openbare ruimte. Dit heeft ook effect op bijvoorbeeld onderhoud, onkruidbestrijding en bergingscapaciteit van water om wateroverlast te voorkomen. Uiteindelijk levert het een fijner leefklimaat op.

• Waar van toepassing wordt onderzocht of bij de uitvoering van beheer en onderhoud een combinatie mogelijk is met Europese projecten.

• In het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie staat hoe gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk het proces van ruimtelijke adaptatie willen versnellen en intensiveren. Voor de uitvoering van het Deltaplan is binnen Zeeland gezocht naar samenwerking. De gemeente is één van de deelnemers van het Zeeuws Kernteam Klimaatadaptatie. Het Kernteam is bewaker van de uitvoering van de Klimaatadaptatiestrategie Zeeland (KasZ).

• Aanpassen aan het klimaat raakt veel facetten. Kwetsbare groepen zijn bijvoorbeeld extra kwetsbaar voor hitte. Woningcorporaties zullen hun woningvoorraad klimaatbestendig moeten maken voor hitte. Daarnaast kunnen zij hun bijdrage leveren door regenwater van de daken ter plaatse te bergen of af te laten voeren via het schoonwaterriool.

• In 2024 is conform het Stedelijk Water Programma Middelburg 2021-2030 (SWP) de vervanging of renovatie gepland van 3,3 km riolering, en het afkoppelen van ca. 3,3 ha verhard oppervlak. Tevens worden 4 nieuwe projecten opgepakt op locaties waar in de toekomst wateroverlast wordt verwacht.

  Hiervoor zijn in het SWP middelen beschikbaar.

• De gemeente Middelburg laat het onderhoud van de rioolgemalen en pompinstallaties per 2022 uitvoeren door het waterschap Scheldestromen. Hiervoor is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten tot en met 2031.

Thema – Klimaatbestendig groen in de Woonomgeving

Een klimaatbestendig openbaar groen draagt bij aan de volksgezondheid door o.a. het verminderen of voorkomen van hittestress. Daarnaast kan dit openbaar groen (extra) regenwater opvangen dat niet via het riool kan worden afgevoerd. Daarmee wordt overlast voorkomen of verminderd. In 2024 wordt biodiversiteit versterkt door dit, waar mogelijk, te implementeren in het huidige onderhoud, beheer en inrichting.

Thema – Geluid en Lucht

Op een landelijke lijst staan woningen die aan hoge geluidsniveaus door weg- en/of railverkeer worden blootgesteld. Al jaren wordt aan deze lijst gewerkt door middel van het uitvoering van geluidssaneringen. De projecten voor het saneren van geluid van woningen in 2023 en welke nog niet zijn afgerond zullen in 2024 verder afgerond worden.

Als de Omgevingswet in werking treedt, moet de Basis Geluid Emissie (BGE) van alle gemeentelijke wegen met meer dan 2500 motorvoertuigen per etmaal worden onderzocht en worden aangemeld bij het centraal register van het rijk CGGV. Dit moet geregeld zijn in 2026.

De gemeente Middelburg ondersteunt net als de andere Zeeuwse gemeenten de uitvoering van het Schone Luchtakkoord van de Provincie Zeeland. Daarnaast gaat de gemeente uitzoeken of en in hoeverre we uitvoering kunnen geven aan het Schone Lucht Akkoord door dwarsverbanden met andere beleidsvelden, thema’s en organisaties inzichtelijk te maken en te bepalen waar er al bijgedragen wordt aan een verbeterde luchtkwaliteit.

Thema - Externe Veiligheid

Met de komst van de Omgevingswet moeten gemeenten anders omgaan met het groepsrisico. Er zal gewerkt gaan worden met aandachtsgebieden. Binnen deze aandachtsgebieden moeten/mogen voorschriftengebieden worden aangewezen. Het huidige beleid op het gebied van externe veiligheid dient ook een plaats te krijgen en zal worden geüpdatet.

Thema - Afval

Uitvoering afvalbeleidsplan

De landelijke doelen zijn:

• 2020: 100 kilo restafval

• 2020-2025: 100 kilo restafval én focus op kwaliteit

• 2050: Nederland Circulair: zo veel mogelijk recycling

Er wordt ingezet op kwaliteit van de grondstoffen en er wordt een voorstel voorbereid om te overwegen aanvullende stappen bovenop Diftar te zetten om de milieudoelstellingen voor afvalinzameling te kunnen behalen.

Project Schoon Zeeland

De uitvoering is gericht op Natuur- en Milieueducatie van (basis)scholieren. Het blijkt namelijk dat er een verband is tussen gerichte educatie op school en kennis, houding en gedrag op latere leeftijd.

Vanuit de extra aanpak zwerfafval vragen we jaarlijks scholen aandacht te schenken aan educatie. De middelen waren tot 2022 beschikbaar. Toch wordt de mogelijkheid voor basisscholen om gastlessen af te nemen gecontinueerd in 2024. In de Nederlandse implementatie van de SUP-Richtlijn (Single-Use Plastic) is bepaald dat achteraf een vergoeding kan worden uitbetaald.

Thema – Verkeer en Vervoer

Energieneutraal Middelburg – Mobiliteit

Bij mobiliteit geldt eerst inzetten op energie besparen en dan hernieuwbare energie toepassen om de mobiliteit te verduurzamen.

• De fiets staat in het mobiliteitsbeleid op nummer één. In een (continu) participatief proces worden (gezamenlijk met maatschappelijke organisaties) fiets stimulerende en/of verkeersveiligheid verhogende maatregelen voorgesteld. Afhankelijk van de beschikbare financiële middelen worden deze op korte of langere termijn uitgevoerd.

• Om in 2025 in de laadbehoefte van elektrische personenauto’s en bestelauto’s te voorzien zijn ongeveer 500 (semi)publieke laadpunten nodig. In 2030 zijn ongeveer 1500 (semi)publieke laadpunten nodig voor deze gebruikersgroep (een laadpaal heeft doorgaans twee laadpunten). We volgen hierin een vraagvolgend beleid en stellen daar ruimte voor beschikbaar.

• Als de gemeentelijke laadvisie is vastgesteld kan in 2024 gestart worden met het uitvoeren van deze visie.

• Het gebruik van deelauto’s zorgt voor minder eigen auto’s en een verduurzaming van het wagenpark in de gemeente. De gemeente zal deze initiatieven waar mogelijk ruimtelijk faciliteren.

Thema – Een leefbare fysieke ruimte

Per 1 januari 2024 wordt de Omgevingswet van kracht. De inzet is om in de nieuwe Omgevingsvisie Middelburg 2050 ook de ambities op het gebied van milieu op te nemen. Deze worden verder uitgewerkt in de Omgevingsplannen en andere instrumenten die bij deze wet horen.

NPLG (Nationaal Programma Landelijk Gebied) In juli 2023 dient de provincie het concept gebiedsprogramma in bij het rijk. Voor het gebiedsprogramma hoort Middelburg bij de regio Walcheren Schouwen Duiveland. Hierbij ligt een koppeling met bijvoorbeeld water en bodem sturend, maar ook de landelijke rijksopgaven zoals woningbouw. In 2024 is gepland om nadere invulling aan de gebiedsvisie te geven. Provincie is regisseur, maar gemeenten spelen bij dit proces een belangrijke rol.

De gemeente neemt deel aan de indiening van het Europese Interreg project Natuur-in-bouw. Hierbij wordt ingezet op behoud en verbetering van de biodiversiteit en faunavoorzieningen bij de renovatie van de kademuur aan de Kinderdijk en Korendijk.

Natuur in bouw In 2024 wordt onderzocht op welke wijze natuur in bouw kan worden meegenomen.

Thema - Bedrijven

Doel is te komen tot een duurzame groene economie. Door duurzame oplossingen vergroten bedrijven hun rendement en versterken ze hun concurrentiepositie.

Milieuhandhaving

Middelburg heeft ongeveer 1.200 locaties met bedrijven waar milieubelastende activiteiten plaatsvinden volgens het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). De gemeente is voor deze inrichtingen het bevoegd gezag. Dit houdt onder andere in dat de gemeente verantwoordelijk is voor de controle op de naleving van de milieuvoorschriften door die bedrijven. De uitvoering van deze taak is als volgt onderverdeeld:

1. De gemeente voert voor 850 bedrijven alle vergunningverlening, toezicht en handhaving- taken (hierna VTH-taken) zelf uit.

2. Bij zo’n 350 bedrijven voert de RUD Zeeland de VTH-milieutaken in mandaat voor de gemeente uit. Dit zijn de locaties met de meest zware milieubelastende activiteiten.

Daarnaast is de provincie Zeeland bevoegd gezag voor vier bedrijven binnen de grenzen van de gemeente Middelburg. De provincie heeft de uitvoering van de VTH-taken ondergebracht bij de DCMR milieudienst Rijnmond en RUD Zeeland. De gemeente voert wel de BRIKS-taken (Bouwen, Reclame, Inrit, Kappen en Slopen) bij deze vier bedrijven uit. Zo werken dus een aantal overheidsorganen samen aan een schoon en veilig Middelburg.

De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Deze wet is al een aantal keren uitgesteld vanwege de complexiteit, omvang en uitdagingen op het gebied van ict. Het in werking treden van de Omgevingswet is bepalend voor de planning van de collega’s die uitvoering geven aan milieutoezicht en -handhaving bij de gemeente. In 2023 is er tijd aan de voorbereiding op de komst van de Omgevingswet besteed, maar ook in 2024 zullen de milieutoezichthouders onder andere bezig zijn met vraagstukken als:

1. Wat komt precies in de bruidsschat van de rijksoverheid mee en in hoeverre moeten daar keuzes in worden gemaakt? Moet dit in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) worden ingeregeld?

2. Wat verandert aan het basistakenpakket? De registratie van bedrijven in ons software pakket moet worden bijgewerkt omdat de definitie ‘milieu inrichting’ verdwijnt en er mba’s (milieu belastende activiteiten) voor in de plaats komen. Meer activiteiten zullen onder het basistakenpakket vallen en alsnog moeten worden overgedragen aan de RUD Zeeland. Bovendien moet nog in kaart worden gebracht hoeveel/welke bedrijven dat zijn.

3. Vanaf 2019 heeft de gemeente Middelburg voortvarend invulling gegeven aan de nieuwe taak informatieplicht energiebesparing. Met de komst van de Omgevingswet vallen deze taken onder het basistakenpakket. De gemeente Middelburg zal de lopende handhaving procedures zelf afhandelen. De (reeds) afgehandelde dossiers zullen aan de RUD Zeeland worden overgedragen.

Een gedeelte van de milieutaken is vraag gestuurd, zoals: advies aanvragen voor evenementen, milieuadvies bij aanvragen omgevingsvergunningen, advies bij planontwikkeling op gebied van bodem, externe veiligheid, geluid etc. Ook het behandelen van milieumeldingen en milieuklachten vallen hieronder.

Voor de planbare milieuactiviteiten stellen we als doelen in 2024:

• Energiebesparingsplicht: De lopende handhavingsprocedures zullen worden voorgezet. Zodra deze zijn afgerond zullen de dossiers worden overgedragen aan de RUD Zeeland. Het toezicht op -en handhaving van- de nieuwe ronde informatieplicht energiebesparing zal door de collega’s van de RUD Zeeland moeten worden uitgevoerd.

• Controle ondermijning: In het vervolg op het project Arnestein (ondermijning), dat in 2022 is afgerond, nemen de toezichthouders milieu ook in 2024 deel aan ‘ondermijning’ controles. De succesvolle samenwerking met de collega’s van openbare orde en veiligheid, de RUD Zeeland, politie, Belastingdienst etc. wordt voortgezet en zal breder (in de gehele gemeente) plaatsvinden.

• nieuwe VTH-software i.v.m. met de Omgevingswet. De juiste gegevens van de ‘oude’ software moeten overgezet worden naar de nieuwe software. Het gaat om documenten, procedures en inrichting gebonden gegevens, zoals: SBI-codering, van toepassing zijnde regelgeving maar ook telefoonnummers waarop personen bereikbaar zijn. Niet alle informatie zal automatisch overgezet kunnen worden. Hier zullen ook de nodige uren aan besteed moeten worden. Ook zal inzet plaatsvinden op het overdragen van de bedrijven die alsnog onder het basistakenpakket zijn komen te vallen.

• We voeren 40 integrale milieucontroles bij bedrijven uit.

• Per 2023 moeten kantoren minimaal energielabel C hebben om nog als kantoor gebruikt te mogen worden. In samenwerking met de andere Zeeuwse gemeenten is in 2023 het beleid qua toezicht en handhaving opgesteld. In 2024 zullen de toezichthouders van Bouwen en Wonen gaan toezien op de naleving, omdat de energielabel C-verplichting voor kantoren is opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Invulling van financiële ruimte kadernota 2024-2027

1. Vervanging ondergrondscontainers / toegangscontrole            

Middelburg kent in totaal 350 ondergrondse afvalcontainers (incl. toegangscontrolesystemen).  De kosten voor de vervanging van deze ondergrondse afvalcontainers en toegangscontrolesystemen zijn opgelopen. Op basis van een ideaalcomplex zijn de jaarlijkse kosten opnieuw berekend. Elk jaar komt er budget beschikbaar voor een vervanging waardoor we de volgende investeringen kunnen doen:

• 70 toegangscontrolesystemen (afschrijvingstermijn van 5 jaar);

• 35 ondergrondscontainers (afschrijvingstermijn van 10 jaar).

Rekening houdend met de nog openstaande kredieten 2020, 2021 en 2022 die direct worden afgesloten c.q. komen te vervallen, kunnen de kosten voor de komende 4 jaar binnen de 100% kostendekking worden opgevangen, waarbij de investeringen die in het verleden zijn geactiveerd niet worden vervangen. Daarna lopen de kosten op (van € 13.000 in 2028 oplopend tot maximaal € 163.000 in 2033). Deze kosten zullen dan (2028 en verder) in de tariefsbepaling voor de afvalstoffenheffing meegewogen moeten worden.

2. Garage voor gereedschappen begraafplaats               

Om op adequate wijze uitvoering te geven aan het beheer en onderhoud van de begraafplaatsen is het realiseren van een stallingsruimte in de nabijheid van het huidige crematorium gewenst. Met deze extra ruimte worden de verschillende doelstellingen ingevuld:

• Werkomstandigheden: Een voorziening waarbij we goede omstandigheden realiseren waarbij de gereedschappen en machines onder de juiste (Arbo) omstandigheden zijn opgeslagen en toegankelijk zijn voor beheer en onderhoud voor de medewerkers;

• Logistieke uitdaging: Door machines en gereedschappen uit het crematorium te halen ontstaat er een logistieke oplossing waarbij de verkeerbewegingen gescheiden zijn;

• Verbeteren aanblik terrein: Het nieuwe gebouw voorziet in extra opslagruimte zodat losse opslag en de tijdelijke unit nabij de entree komen te vervallen;

• Toekomstige ontwikkelingen: Het vrijkomende deel in het crematorium biedt mogelijkheden voor toekomstige ontwikkelingen zoals koeling, tank voor vloeistoffen (resomeren) waterstof en dergelijke;

• Verduurzamingsopgave: De nieuwe stallingsruimte biedt mogelijkheden voor eventuele benodigde installaties.

De opgenomen lasten betreffen hier (voornamelijk) de geraamde rente- en afschrijvingslasten voor een investering van € 451.000.

3. Professionalisering koffiekamer crematorium            

Het aantal koffiekamers loopt al jaren terug. Voor een deel is dat omdat mensen ook voor andere invulling kiezen van het afscheid, maar voor een deel ook omdat we niet met de tijd zijn meegegaan in aanbod, ambiance en dienstverlening. Het is zo veel makkelijker/prettiger om afscheidsdienst en koffiekamer op de zelfde plek te hebben dat we met verbeteringen een belangrijk deel van de "markt" kunnen behouden. Met het oog op de toename die te verwachten is in het aantal uitvaarten is uitbreiding van de capaciteit goed verdedigbaar. Door het aantrekken van horecaprofessional, die de bedrijfsleiding kan ondersteunen bij professionalisering van de dienstverlening in de koffiekamer, zal een verdere kwaliteitsslag worden gemaakt.

Door de onduidelijkheid over het voortbestaan van het crematorium bij de gemeente is er in de afgelopen jaren niet geïnvesteerd in het actualiseren van de dienstverlening. Daarom dient nu een inhaalslag gemaakt te worden. De verwachtingen van bezoekers van een cateringfaciliteit zijn in de tussentijd namelijk wel veranderd. Er wordt meer professionaliteit verwacht in de wijze van ontvangst, presentatie en aanbod. De kwaliteitsimpuls zorgt ook voor hogere opbrengsten. In de extra kosten is hier al rekening mee gehouden.

4. Herstel paden begraafplaats          

Het verwijderen en vervangen van delen van verharding op de begraafplaats aan de Westelijk Oude Havendijk. Onderzoek naar de kwaliteit en levensverwachting van de verharde paden op de andere begraafplaatsen in de gemeente Middelburg. De opgenomen lasten betreffen hier (voornamelijk) de geraamde rente- en afschrijvingslasten voor een investering van € 105.000.

5. Formatie beleidsmedewerker / vakspecialist afval

Op het vlak van afval zijn er de nodige ontwikkelingen en gaan we verder met de volgende fase van afvalinzameling en Diftar (gedifferentieerde tarieven). Daarnaast wordt de komende jaren de noodzaak steeds groter om invulling te geven aan de maatschappelijke opgave om afvalstromen om te vormen naar duurzaam (circulair) grondstofgebruik. Op dit moment is er 1 medewerker verantwoordelijk voor het afval beleid en het implementeren van de VANG doelstellingen. Door deze toename van werkzaamheden is het noodzakelijk de capaciteit uit te breiden en de kwetsbaarheid te verlagen.

6. Dekking formatie kostendekkende tarieven afvalstoffenheffing

De extra kosten voor de formatie worden binnen de kostendekkende tarieven opgevangen.

7. Formatie bodemspecialist en vergunningverlening milieu

Er is extra formatie nodig vanwege de bezuinigingen in crisistijd, grotere drukte en stijging aantal ontwikkelingen.

8. Leges bouwvergunningen

De extra kosten kunnen worden opgevangen door een hogere opbrengst van bouwleges. De opbrengst van de leges voor bouwvergunningen nemen vooral toe door de gestegen bouwkosten.

9. Formatie contractmanagement verduurzaming

Goed contractmanagement en ondersteuning op inkoop is essentieel als er uitvoering gegeven wordt aan het strategisch project Klimaat Energie en Circulariteit.

10. Formatie medewerkers KEC opgaven (Klimaat, Energie, Circulariteit)

De opgaven op het vlak van klimaat(adaptatie), energie(transitie) en milieu (circulariteit en milieutechnische zaken zoals luchtkwaliteit en stikstof) moeten verder worden gedetailleerd in de vorm van visies, plannen en actielijnen. Deze uitwerking heeft gevolgen voor de formatie-omvang. Los hiervan is er nu al een bestaande uitvoeringsagenda die dient te worden vertaald in concrete maatregelen.

11. Formatie bouwkundig medewerker klimaatakkoord

Er is een bouwkundig medewerker nodig om de opgaven op het gebied van klimaat(adaptatie) te kunnen uitvoeren.

12. Klimaatgelden (CDOKE)

Begin april 2023 is een aanvraag voor de tijdelijke regeling “capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE)” gedaan. Deze is ons toegekend. Middelburg heeft voor die periode 2023 tot en met 2025 bijna € 3 miljoen beschikbaar. De lasten van de formatie contractmanagement verduurzaming, medewerkers KEC opgaven en bouwkundig medewerker klimaatakkoord worden gedekt vanuit deze klimaatgelden. Over het vervolg van de financiering na 2026 zijn bestuurlijke afspraken gemaakt dat deze regeling wordt vastgelegd in een wet. In een brief van minister (Klimaat en Energie) is aan gemeenten en provincies aangegeven dat de middelen na 2025 worden gecontinueerd. In juni 2023 heeft de provincie in de aanvulling Begrotingscirculaire 2024 aangegeven dat deze als structurele baat opgenomen mogen worden.

13. Formatie medewerker begraafplaatsen en crematorium

Uitbreiding bezetting gegraafplaatsen en crematorium met het oog op verwacht toename overlijdens (CBS cijfers), hieraan gekoppeld het arbeidsintensiever worden van de auladiensten.

Beleidsindicatoren

Wat mag het kosten?